Shostakovitch: Pianosonate nr. 2 in b op. 61; Préludes op. 34 nr. 1-24; Aforismen op. 13 nr. 1-10. Irina Chukovskaya. Melodiya MEL 10.02455 (73’27”). 2016

Pianosonate nr. 2 van Shostakovitch dateert uit 1942 en weinig van het werk verraadt de turbulente tijd waarin hij toen na de Duitse inval leefde. Dat kwam heviger naar voren in de zevende (Leningrad) symfonie uit 1941. Het lijkt wel of hier bewust drama en geweld zijn vermeden. Het werk is als herinnering opgedragen aan zijn leraar Leonid Nikolayev, een der oprichters van de Sovjet pianoschool

Toch heeft het werk iets bijzonders, iets compromisloos. Dat blijkt met name in het biologerende, haast halucinaire langzame deel. Naar verhouding hebben de hoekdelen, hoe pakkend ook, een droger, formeler, klassieker karakter. Het werk bleef betrekkelijk onbekend. Dat kan niet worden gezegd van de 24 Préludes uit 1932/3. Het gaat om intieme, korte stukken die elk niet meer dan een bladzijde beslaan, die niet zo vaak als gehele serie worden gespeeld en die ook bekend zijn als transcripties voor andere instrumenten.

De tien Aforismen uit 1927 hebben een experimenteel karakter en zijn eveneens kort en bondig; nr. 6 duurt niet langer dan 0’36” en de langste, nr. 10 slechts 2’35”.

Al dit materiaal is natuurlijk bekend van Vladimir Ashkenazy’s complete opname van Shostakovitch’ pianowerken (Decca 475.7425, 5 cd’s en in kleiner verband 470.649-2). Konstantin Sherbakov combineerde de Aforismen en de Préludes met de Pianosonate nr. 1 en de Fantastische dansen (Naxos 8.55781), Olli Mustonen de Préludes met die van Alkan (Decca 475.212-2) en Tatiana Nikolayeva de Préludes en de Pianosonate nr. 2 met de Fantastische dansen op. 5 (Hyperion CDA 66620). Allen heel goed en waardevol.

Maar ook Irina Chukovskaya put hoorbaar uit een idiomatisch betrouwbare bron en toont zich een heel authentieke pleitbezorgster van deze composities. Ze verdient een warme aanbeveling.