Schönberg: Das Buch der hängenden Gärten op. 15; Bodley: A girl. Aylish Kerrigan (ms) en Dearbhia Collins (p). Metier MSV 28560 (66’57”). 2014

In 1909 zette Schönberg de vijftien delen van Stefan George’s Das Buch der hängenden Gärten muziek ‘voor hoge stem en piano’. Dat gebeurde in een periode waarin hij de uiterste grenzen van dissonantie had opgezocht en ook met werken als het tweede strijkkwartet en de Pianostukken op. 11 probeerde expressionistische principes in de muziek toe te passen, terwijl hij zich toch probeerde aan te sluiten van vroegere grote liederencycli als Schuberts Winterreise en Schumanns Dichterliebe.  

De gedichten van George verhalen over een liefdesgeschiedenis die zich afspeelt in een exotische oosterse tuin en zit vol emotionele (maar nooit naturalistische) beelden en vol sensualiteit en doem vermengd met een intense passie en veel onderdrukte verlangens. Opvallend is de rol van de vleugel als mede verteller en commentator.

Het laatste lied is het langste en meest dramatische: de zanger is de liefde kwijt en de tuin die ooit zo prachtig was is nu als een vergiftigde cel.

Van deze cyclus zijn onverwacht wel zo’n dertien cd’s verschenen. De oudste is van Suzanne Danco en Hermann Reutter, eind jaren veertig (Audite 21.412). Glenn Gould nam het werk tweemaal op, eerst met Kerstin Meyer in 1960 (west Hill radio), enige jaren later met Helen Vanni (Sony SM2K 52667). Andere mooie uitgaven zijn van Phyllis Bryn-Julson en Ursula Oppens (Music & Arts CD 650), Jan de Gaetani en Gilbert Kalish (Nonesuch 7669-79237-2). Sarah Connely (ms) en Roderick Williams (b) deelden de taak (Black Box BBM 1072) en Christian Gerhaher en pianist Gerold Huber zorgden voor een baritonaal alternatief (Sony 88691-93543-2). 

De 22-delige cyclus A girl van de Ierse componist Seóirse Bodley (1933) is uit 1978 en werd in opdracht van de Ierse omroep geschreven. Het verhaal dat eraan ten grondslag ligt, gaat over een zwanger meisje dat niet is opgewassen tegen de vernederingen die ze in een repressieve maatschappij en brengt op heel afwisselende wijze haar gevoelens in beeld. Van Bodley zijn ook twee van zijn vijf symfonieën, nr. 4 en 5, de Limerick symfonie, opgenomen door Colman Pearce met het Iers nationaal symfonie orkest (Marco Polo 8.225157).

De Amerikaanse mezzo Aylish Kerrigan is gespecialiseerd in het vertolken van eigentijdse muziek en heeft vast Ierse wortels en de Ierse  Dearbhla Collins moet zich heel goed thuis voelen in dit idioom. 

Samen zorgen ze voor zo goed mogelijk voorstelbare vertolkingen van twee interessante en bijzondere liedcyclussen die elkaar goed aanvullen.