Schubert: Pianotrio nr. 2 in Es op. 100, D. 929; Arpeggionesonate in a D. 821. Martin Helmchen (p), Antje Weithaas (v) en Marie-Elisabeth Hecker (vc).Alpha 284 (73’24”). 2014

De gratie van Schuberts Arpeggionesonate doet geen recht aan de technische uitdaging van cellisten voor wie het werk nooit was bedoeld. Schubert schreef deze sonate in 1824 voor de arpeggione ofwel de ‘liefdesgitaar’ (in feite een basviool in gitaarstemming), gebouwd door Schuberts vriend Georg Staufer.

Het instrument bleef echter verder impopulair en deze sonate is de blijkbaar enige daarvoor overgebleven compositie. Aangezien Schubert nooit een cellosonate heeft, is dit werk een waardevol bezit en goed geschikt voor het toonbereik en het timbre van de cello.

Het werk ontbeert de intensiteit en de tragiek van Schuberts beste kamermuziekwerken, maar heeft een bedachtzame, indringende elegantie. Het werk begint met een uitgebreid, verkennend eerste deel en sluit af met een rustig rondo allegretto. Het adagio geeft het stuk een emotioneel hart.

Aan het werk is een Vergelijkende Discografie gewijd. Daarin wordt een speciale plaats ingenomen door France Springuel en Jan Vermeulen (Et’cetera KTC 1431) waarin gebruik is gemaakt van een echte arpeggione. Bij de cellisten waren het Wispelwey/Giacometti (Channel Classics CCS 9696) en Queras/Tharaud (Harmonia Mundi HMC 90.1930) die bovenaan stonden. Ook het spel van Marie Elisabeth Hecker is gefocust, helder en poëtisch. Pianist Helmchen helpt een behoorlijk niveau van finesse en subtiliteit te introduceren.

De vraag was: waarmee combineer je de Arpeggione? Wat dat betreft is het tweede, betere Pianotrio een goede keus omdat Schubert daarin meer van zichzelf geeft. Voor deze vertolking voegt Antje Weithaas zich bij het duo en gedrieën zorgen ze voor een verklanking die met intensiteit recht doet aan het werk met behulp van dramatische contrasten en de introductie van iets menselijks van Schubert en diens bewondering voor Beethoven. Vergelijk maar met het Florestan trio (Hyperion CDA 673547).