Shostakovitch: Symfonie nr. 6 in b op. 54; Kamersymfonie op. 110a  (Strijkkwartet nr. 8 op. 110, bew. Abram Stasevich). Ests Festival orkest o.l.v. Paavo Järvi. Alpha 389 (56’28”). 

Na de transparantie en de structurele samenhand van de Symfonie nr. 5, hield nr.6 uit 1939 zijn ontkenning aan het oppervlak. Het werk is als een scheefhangend drieluik van schijnbaar onsamenhangende panelen dat misschien de erg tegenstrijdige tijdgeest weergeeft.

Het eerste deel is meesterlijk, een Mahleriaanse evocatie van verlamde sereniteit, even krachtig als alles van deze componist, maar helaas wordt het gevolgd door steeds oppervlakkiger en schreeuweriger delen.

In de ontstaanstijd was de materiële beloning voor goedgekeurde artistieke activiteiten in Ruslandgroot: Het Sovjet-Duitse niet-aanvalspact werd tijdens het componeren van dit werk getekend. Sommigen vinden dat dat de ideale uitvoering een zweem van van vernietigende dreiging en morele corruptie moet uitstralen.

Het is geen wonder dat de oplossing vele maten en soorten kent. Shostakovitch is soms Beethoveniaans in zijn schijnbaar onwerkzame metronoomaanduidingen en veel dirigenten vervlakken zijn uitspattingen.

Jevgeny Mravinsky gaf in 1965 een vertolking van de oude school (Scribendum SC 031) vol onweerlegbare referenties en gaf bijvoorbeeld het eerste deel meer vaart dan de partituur suggereert, maar weet wel de bijna verlamde kern goed over te brengen. Hulp kwam van het Leningrad filharmonisch, dat de tamboerijnen liet klinken zoals de componist ze in zijn hoofd moet hebben gehad. De verschroeiende aanval van de strijkers is onmiskenbaar, net als de inbreng van de meedogenloos klinkende blazers.

Ook Mariss Jansons (Oslo, EMI 754.339-2, München BR 900123), Haitink (Decca 411.939-2), Kondrashin (Philips 438.283-2), Gergiev (Mariinsky MAR 0545) leverden waardevolle bijdragen en van Bernstein is er een fijne Weense dvd (DG 073-417-0). In dit licht bezien, is de opname van Paavo Järvi, hoe goed ook, behalve voor de Baltische wereld niet van zo groot belang. Het orkest uit Estland speelt op hoog niveau, de opvatting van de dirigent is goed te verdedigen, maar de uitkomst is niet van wereldklasse.