CD Recensies

SHOSTAKOVITCH: STRIJKKWARTETTEN NR. 1-15; PIANOKWINTET E.A., BORODIN KWARTET

Shostakovitch: Strijkkwartetten nr. 1 in C op. 49, 2 in A op. 68, 3 in F op. 73,4 in D op. 83, 5 in Bes op. 92, 6 in G op. 101, 7 infis op. 108, 8 in c op. 110, 9 in Es op. 117, 10 in As op. 118, 11 in f op. 122, 12 in Des op. 133, 13 in bes op. 138, 14 in Fis op. 142, 15 in es op. 144; Pianokwintet in g op. 57; Allegretto in Es; Stukken voor strijkkwartet nr. 1 en 2; ‘Vriendinnen’ uit de film Produgi op. 41a. Alexander Volodin (p), Sergei Nakariakov (tr) en Alexei Lubimov (p) met het Borodin kwartet. Decca 483.4159 (7 cd’s, 8u. 37’50”). 2014/8

 

In 1945 werd met Rotislav Dubinsky (1945-1975), Vladimir Rabei (1945-1947), Yuri Kikolaevsky (1845-1946) en Valentin Berlinsky (1945-2007) het Borodin kwartet in Moskou opgericht. Te laat om premières te geven aan de in 1983 begonnen reeks kwartetten van Shostakovitch. Dat vertrouwde de componist liever toe aan het Beethoven kwartet (Cosonance). Al in 1946 werd Rabei vervangen door Nina Barshai die tot 1953 bleef en werd opgevolgd door Yaroslav Alexandrov die tot1974 bleef en op zijn beurt werd gevolgd door Andrei Abramenkov die tot 2011 bleef. 

In 2003 bracht Chandos op 4 cd’s Shostakovitch’ Strijkkwartetten nr. 1-13 opniew uit met het Borodin kwartet in de oude samenstelling: Rostislav Dubinsky, Yaroslav Alexandrov (v), Dmitry Shebalin (va) en Valentin Berlinsky (vc) (Chandos CHAN 10064).

Intimi van de componist beweerden destijds al dat deze de uitvoeringen van het Borodin kwartet beter vond dan die van het Beethoven kwartet. Ze blonken vooral uit in de nrs. 2, 3, 4 en 8. En dan is er nu de nieuwe bezetting met Ruben Aharonian, Sergei Lomovsky (v), Igor Naidin (va) en Vladimir Balshin (vc) die op herhalingsoefening gaat en gevoelens mag uitspreken die destijds verboden waren.

Op heel beheerste manier gebeurt dat ook. Geen moment worden momenten van verlatenheid larmoyant en enerverende passages opgejut. Een doorleefde onnadrukkelijkheid heerst. Autoriteit genoeg als constante factor door de jaren heen. 

De pianopartij in het Pianokwintet is ditmaal erg mooi, maar met wat minder grandeur ingevuld door Alexander Volodin, de beide Stukken zijn ook weer aanwezig en nieuw is Vriendinnen voor trompet, piano  en strijkkwartet dat 7 delen telt en aan de filmmuziek Podrugi uit 1936 is ontleend.

Dit betekent zware concurrentie voor het Emerson kwartet (DG 475.7407) en zeker voor het St. Petersburg kwartet (Hyperion CDS 44091/6), het Fitzwilliam kwartet (Decca 433.078-2) en het Danel kwartet (Fuga Libera FUG 512).