Scelsi: Quattro pezzi; Uaxuctum; La nascita del verbo. Concentus vocalis Wenen c.q. het Weens kamerkoor met het Weens Omroeporkest o.l.v. Peter Rundel c.q. Johannes Kalitzke. Mode 176 (69’58”). 2005

Ter gelegenheid van Giacinto Scelsi’s honderdste verjaardag 8 januari 1905 begon Mode met het uitbrengen van opnamen van diens volledige orkestwerken. Sinds diens dood vindt een polarisatie plaats wat de meningen over zijn betekenis betreft sterk gepolariseerd. Sommigen - wijlen György Ligeti en de Franse spectralisten Grisey en Murail beschouwen hem als een invloedrijke componist, anderen vinden zijn ongeveer honderdtwintig composities het werk van een charlatan.

Daarom is het goed om zelf een oordeel te vellen aan de hand men zelf - liefst enige malen - heeft gehoord.

Deze uitgave verscheen als tweede deel van de volledige orkestwerken van Giacinto Scelsi (1905 - 1988) en bevat de Quattro pezzi (su una nota sola) voor 25 musici uit 1959, Uaxuctum, een vijfdelige legende over de door zelfvernietiging verdwenen mayastad van die naam voor ondes martenot, zeven slagwerkers, pauken koor en 23 andere musici uit 1966 en het vierdelige koorwerk La nascita del verbo uit 1948.

Het lijkt een programma dat als uitstekende inleiding op het vreemde, quasi mystieke oeuvre van deze componist kan dienen. De Vier stukken op een enkele noot uit 1959 kunnen worden beschouwd als zijn bekendste werk. In Uaxuctum uit 1966 wordt de ondergang van de Maya civilisatie beschreven door koor en ondes Martenot in de klankmix,

Maar het meest intrigerend is La nascita del verbo voor koor en orkest. Het werk ontstond in 1947 kort voordat hij een ernstige zenuwinstorting kreeg. Wat na herstel daarvan is geschreven, is iets totaal anders dan het serieuze neoclassicisme van dit heel persoonlijke werk. 

Gelukkig zijn de verschillende vertolkingen naar behoren geslaagd.

Wie een ander van de boven iedere twijfel verheven werken van Scelsi wil horen, moest beslist luisteren naar diens 20 Canti del capricorno uit de periode 1962 tot 1972 die zijn geschreven voor vrouwenstem, gong, 20 fluiten, saxofoon, contrabas en slagwerk in de vertolking van Michiko Hirayama, Ulrich Krieger, Matthias Bauer, Jürgen Grozinger en Roland Neffe (Wergo WER 6686-2).