Shostakovitch: Vioolconcerten nr. 1 in a op. 77 en 2 in cis op. 129. Alina Ibragimova met het Russisch Staats-Akademie symfonie orkest o.l.v. Vladimir Jurowski. Hyperion CDA 68313 (71’29”). 2019

 

Het Vioolconcert van Sibelius is het meest opgenomen werk uit de twintigste eeuw, maar het Vioolconcert nr. 1 van Shostakovitch komt daar vlak achter. Het werk bevestigt heel goed zijn plaats in de muziekgeschiedenis van een kunst die ondanks alle restricties van het Sovjet systeem in Rusland bloeide.

Toch werd veel muziek eerst in de la opgeborgen uit vrees slechte kritiek te krijgen. Vioolconcert nr. 1 werd in 1947/8 geschreven, maar pas in 1955 voor het eerst uitgevoerd als symfonie voor viool en orkest. Het werk heeft vier delen, eentje meer dan gewoonlijk en ze tonen een rusteloze ambitie en veel grandeur. De sfeer past niet zo goed bij de concertvorm. Het begin is een langzame, melancholieke en licht gekwelde nocturne. Deze wordt gevolgd door een op hol geslagen sardonisch scherzo, een sombere passacaglia die overgaat in een lange solocadens. De finale is een haast ademloos jachtige burlesque. 

Het werk is natuurlijk sterk verbonden met David Oistrakh die er in 1956v een opname van maakte met het Leningrad filharmonisch orkest o.l.v. Yevgeny Mravinsky (Alto ALC 1337).

De veelzijdige Russisch-Britse violiste Alina Ibragimova is van veel muziekmarkten thuis (luister maar eens hoe ze Bach speelt (Hyperion CDA 68068))

Vioolconcert nr. 2 is uit 1967, korter en regelmatiger van vorm en inhoud. De kern van het werk is een lang introvert en emotioneel langzaam deel, dat kalm en licht gesluierd moet worden gespeeld.

Wat Alina Ibragimova hier laat horen in beide beide werken heeft grote allure en is gewoon in de klasse van Oistrakh en Vengerov en ook de begeleiding van Jurowski laat geen wens onvervuld.

Opvallend is de cover illustratie: ‘The black woman’ van de Russische expressionistische schilderes Marianne von Werefkin (1860- 1938) uit 1910 en momenteel heel actueel.