Schubert: Schwanengesang D. 957 (bew. Liszt); Liszt: Valses oubliées nr. 1-4 S. 215. Can Çakmur (p). BIS SACD 2530 (80’12”). 2020

 

De 14 liederen uit de reeks Schwanengesang van Schubert uit 1828 wrden pas na zijn dood gepubliceerd. De meeste zangers zingen ze in de gepubliceerde volgorde, maar ze zijn nooit bedoeld als hechte cyclus. In 1840 bewerkte Liszt ze volledig voor piano, zoals hij dat ook met heel wat afzonderlijke liederen had gedaan. Hij ging heel zorgvuldig om niet te zeggen scrupuleus te werk en trof in die bewerkingen de essentie naar letter en geest, maar hij hield wel een andere volgorde aan.

Bij Schubert is deze: Liebesbotschaft, Kriegers Ahnung, Frühlingssehnsucht, Ständchen, Aufenthalt, In der Ferne, Abschied, Der Atlas, Ihr Bild, Das Fischermädchen, Die Stadt, Am Meer, Der Doppelgänger en Die Taubenpost. Liszt maakte daarvan: Liebesbotschaft, Kriegers Ahnung, Ihr Bild, Frühlingssehnsucht,  Abschied, In der Ferne, Ständchen, Der Atlas, Das Fischermädchen, Am Meer, Aufenthalt, Die Stadt, Der Doppelgänger en Die Taubenpost.

De jonge Turkse pianist Can Çakmur maakt er een nieuwe eigen volgorde van ‘om te komen tot een volgorde die niet een verhaallijn volgt, maar een emotionele reis en die de luisteraar van hem krijgt aangeboden (en opnieuw kan wijzigen). Hij vult ze aan met de vier ‘vergeten’ walsen van de late Liszt. Çakmur beschikt over alle noodzakelijke technische vaardigheden om er wat de expressie betreft een heel bevredigend recital van te maken. Wie wil horen of er aan deze Schubert wat ontbreekt, zou naar Matthias Goerne (Harmonia Mundi 90.2139/40) kunnen luisteren.