CD Recensies

STRAUSS, R.: ARIADNE AUF NAXOS, THIELEMANN

Strauss, R.: Ariadne auf Naxos op. 60. Soile Isokoski (s, Ariadna, primadonna), Daniela Fally (s., Zerbinetta), Sophie Koch (s., Der Komponist), Jochen Schmeckenbecher (b., Musiklehrer), Marcus Pelz (bs., lakei), Daniël Lökös (t., officier). Johan Botha (t., tenor/Bacchus), Wong Cheol Song (b., pruikenmaker), Peter Matic (spr., Haushofmeister), Olga Bezsmertna (s., echo), Adam Plachtetka (b., Harlekin), Jogmin Park (bs., Truffaldin) e.a. met het Ensemble van de Weense Staatsopera o.l.v. Christian Thielemann. Orfeo C 99620-2 (2 cd’s, 2u., 08’55”). 2014
 
Strauss’ opera Ariadne auf Naxos heeft een interessante geschiedenis. Aanvankelijk was deze bestemd als een half uur durend divertissement dat zou worden opgevoerd in aansluiting op een voorstelling van Hofmannthals bewerking van Molière’s toneelstuk Le bourgeois gentilhomme. waarvoor Strauss
toneelmuziek had geschreven. Maar het toneelstuk plus het divertissement duurden samen bij de eerste uitvoering  in oktober 1912 in het Hoftheater in Stuttgart ruim zes uur. Veel te lang. Daarom suggereerde Hofmannsthal om het toneelstuk te vervangen door een proloog ter verklaring van het verhaal waarin Ariadne en Bacchus naar de hemel gaan, gecombineerd met de komedie die werd uitgevoerd door een commedia dell’arte groep en werd de handeling van Parijs naar Wenen verplaatst. 
In deze vorm bevat het werk een paar hoogtepunten in de vorm van de aria’s ‘Großmächtige Prinzessin’ van Zerbinetta, ‘Wo war ich?, ein Schönes’ en ‘Es gibt ein Reich’ plus de aria van de componist ’Sein wir wieder gut!’. 
Dat we hier te maken hebben met een uitstekende uitvoering is vooral te danken aan Thielemanns gave om te zorgen voor een uniforme opvatting van zangers en orkest. Hij laat iedereen in lange frasen fraseren en zorgt dat ieder onderdeel tot en met het slotduet zin krijgt, soms op bijna beklemmende wijze.
De in september 2016 overleden Zuid Afrikaanse tenor Johan Botha was met zijn stentorstem een ideale, gelukkig ook lyrische en met souplesse zingende Bacchus. Als Ariadne zingt de Finse Soile Isokoski een zeer betrokken, warmhartige Ariadne en zorgt dat ’Es gibt en Reich’ een absoluut hoogtepunt met oceanische diepte wordt.
Strauss schiep er genoegen in om het portret van de hooghartige prima donna en de pompeuze tenor zo te schilderen als het hier te horen is en bewaarde de welluidendste muziek voor de jonge componist die hij neerzet als een Mozartachtig genie. Bij Zerbinetta, de komediante, komt het vooral op virtuoze coloraturen aan.
Aan al deze voorwaarden is voldaan, minstens zo goed als in de tot op heden favoriete, onverslagen oude opname van Schwarzkopf en Karajan (Warner 7243.567077-2) uit 1954.