Sweelinck: Fantasieën, Toccata’s en Variaties. Toccata a 2 SwWV, 297 S. 21, ‘Fantasie a 1’ SwWV 273/S5, Variaties ‘Pavana lachrimae’ SwWV 328/S 66, ‘Toccata’ d 2 SwWV 286/S20, ‘Fantasia chromatica’ d1 SwWV 258/S1, ‘Toccata’ C1 SwWV 282/S 30, ‘Variaties ‘Est-ce Mars’ nr. 1-7 SwWV. 321/S 58, ‘Toccata’ g1 SwWV. 292/S 24, ‘Fantasie g1 contraria’ SwWV 270/S 3, Variaties nr. 1-6 ‘Mein junges Leben hat ein End ‘ SwWV 324, S.60  ‘Fantasia  chromatica’ SwWV 324/S 60, ‘Fantasie’ F1 ‘ut re mi fa sol la (hexachord) SwWV. 263/ S 6. Richard Egarr (kl), Linn CKD 589 (76’13”). 2018

 

Anne Sadie zegt in haar boek Companion to Baroque Music uit 1990 dat de invloed die Sweelinck op andere componisten uitoefende belangrijker was  dan zijn muziek. Wat een onzin. Als er iemand is die ons van het tegendeel kan overtuigen, is dat Richard Egarr wel. Toen de Brit bijna dertig jaar in Nederland woonde, vond hij het hoog tijd om net als Gustav Leonhardt en Bob van Asperen een pleidooi voor hem te houden.

In het programmaboekje beklaagt hij zich dat Sweelinck doorgaans veel te serieus en daardoor soms wat saai wordt gespeeld. Hij toont dat aan door Sweelinck wat opwindender, met gevoel voor drama en een krachtig gevoel voor ritme uit te voeren.

Meteen de Toccata aan het begin kanals visitekaartje gelden, want krijgt bij hem iets theatraals mee. Wat volgt zijn nooit understatements, maar gelukkig ook geen overstatements.

Zo wordt de ‘Fantasia chromatica’ een hoogtepunt omdat de vertolking zo met spanning is geladen en het stuk tot eenheid is gesmeed. De lage stemming van het door Joel Katzman in 1991 naar een model van Rückers uit 1638 draagt ook tot dat effect bij.

De zes variaties over de ‘Pavana lachrimae’ (variaties over drie korte thema’s van Dowlands ‘Flow my teares’) en de Variaties over ‘Mein junges Leben hat ein End’ krijgen iets heel menselijks. Zo krijgt werk na werk met de nodige verbeelding  en veel verve gespeeld een bijzonder, eigen karakter en wordt aangetoond dat Sweelinck in zijn tijd een proto-barok grootmeester was en een bijzondere compositietechniek bezat. Dit is een van de mooiste Sweelinckbijdragen op cd.