CD Recensies

SAARIAHO: KLARINETCONCERT, LATERNA MAGICA, LEINO LIEDEREN

Saariaho: Klarinetconcert ‘D’om le vrai sens’, ‘Laterna magica’, ‘Leino liederen’ nr. 1-4. Kari Kriikku (kl) en Anu Komsi (s) met het Fins Omroeporkest o.l.v. Sakari Oramo. Ondine ODE 1173-2 (67’23“). 2010
 
In de programmatoelichting geeft Susanna Vällmäki een goede opsomming van de muziek van Kaija Saariaho: ‘Ze kan worden beschouwd als een filosofische componist van mysteries... haar muziek schijnt een onzichtbare, maar tastbare ‘andere wereld’ te suggereren die kan worden aangevoeld in de doorzichtige klanken, echo’s, boventonen, harmonischen, schaduwtonen en reflecties van haar muziek. Dat wekt een gevoel van een oneindige ruimte en multimodaliteit’.
Dit geldt sterk voor het Klarinetconcert uit 2010 waarvan de titel ‘D’om le vrai sens’ wijst op de gevoelens die een aanblik op een Middeleeuws gobelin ‘De vrouw en de eenhoorn’ wekken. Of de luisteraar dat onvoorbereid kan meevoelen? Kari Kriikku lijkt dat wel te kunnen want hij suggereert in zijn declamatorisch gespeelde soli iets van een oneindig fascinerende wereld, die soms is vervuld van de noordelijke kou van de aurora borealis en dan weer aan warmte terugwint en iets van dierengeluiden of menselijke spraak likt te imiteren. Dat gebeurt in een dramatisch heel intense vertolking.
‘Laterna magica’ (2008) brengt herinneringen aan filmer Ingmar Bergman en aan de vroege, eerste fotoprojector, de toverlantaarn. Hier worden imaginaire beelden in geluid vertaald met machine-achtige geluiden en onduidelijk gefluister. Verbeelding en werkelijkheid in één.
Eino Leino (1878 – 1926) behoorde tot de belangrijkste Finse dichters en zijn teksten moeten bijzonder aansprekend zij n geweest voor de componiste. Sopraan Anu Komsi zingt ze voorbeeldig en schept in elk van de vier een eigen wereld van liefde, geweld, sereniteit en dood in deze compositie uit 2007.
Dit is een fijne, nuttige nieuwe bijdrage aan de Saariaho discografie.