CD Recensies

SAINT-SAËNS: PHRYNÉ

Saint-Saëns: Phryné. Florie Valiquette (s., Phryné), Cyrille Dubois (t., Nicias), Thomas Dolié (bs., Dicéphile), Anaïs Constans (s., Lampito), François Rougier (t., Cynapolex) en Patrick Bolleire (bs., Aroragine, heraut) met het koor Concert spirituel en het Opera orkest van Rouaan-Normandië o.l.v. Hervé Niquet. Bru Zane BZ 1047 (64’30”). 2021
 
Gedurende de barok was het gebruikelijk dat operacomponisten een figuur uit de Griekse mythologie als onderwerp kozen. Ook Saint-Saëns deed dat in 1893 nog eens voor zijn opéra comique in twee aktes Phryné op een libretto van Lucien Augé de Lassus naar het lot van de Griekse courtisane Phryné die leefde in de vierde eeuw v. Chr.
Er werd een proces tegen haar gevoerd wegens goddeloosheid. Dat vormde ook een onderwerp voor de schilders Jean-Léon Gérôme en William Turner plus de beeldhouwer Alexandre Falguière.
De echte naam van Phryné was Mnēsarétē, maar vanwege haar wat gelige tint werd ze Phryné (pad) genoemd. Ze werd geboren als de dochter van Epicles uit Thespiae en ging later in Athene wonen. Athenaeus van Naucratis levert ons de meeste informatie over het leven van Phryne en haar faam. Zo zou de beeldhouwer Praxiteles, die ook haar geliefde was, haar als model hebben gebruikt voor het beeld Aphrodite van Cnidus.
Tijdens haar proces werd ze verdedigd door de redenaar Hypereides die ook een van haar geliefden schijnt te zijn geweest. Tijdens het proces zou Hypereides haar borsten aan de rechters hebben laten zien om hun medelijden op te wekken en ze werd daarop vrijgesproken. Posidippus van Cassandreia levert echter een andere versie van het verhaal en hierin zou Phryné de rechters bij de hand hebben gegrepen en met tranen in haar ogen om genade hebben gesmeekt.
Saint-Saëns opera was tot W.O. I lang populair en hij dirigeerde zelf opvoering nr. 110 in april 1916. Ook collega componisten als Messager en Gounod prezen het werk. Messager schreef er in 1909 zelfs wat gesproken recitatieven voor. Ook in Den Haag klonk het werk maar na 1950 verdween deze opera uit het repertoire.
Hervé Niquet maakt het met zijn zorgvuldig en aandachtig reagerende goede ensemble mogelijk om nu ook thuis te genieten van dit vrij uitzonderlijke werk dat heel fraai met tekst, toelichting en illustraties op pocketbook formaat is uitgegeven.