Stravinsky: Vrijwel complete werken. Diverse uitvoerenden. Sony 88697-103112 (22 cd’s) 1963/6 

Bijna aan het eind van zijn leven besteedde Stravinsky veel tijd aan dirigeren van eigen werk en aan de supervisie over de stukken die anderen, zoals Robert Craft, voor hem opnamen. Sinds enige tijd heeft Sony alle uitvoeringen van eigen werk door de componist gebundeld, aangevuld met opnamen van die werken, waarover hij zelf de leiding had. Oorspronkelijk verschenen die opnamen uit medio jaren zestig v.e. successievelijk op afzonderlijke lp’s bij CBS, later, in  de nadagen van die lp’, werden ze gebundeld in een machtige cassette met plexiglas deksel. Met het voordeel dat er meer ruimte was voor toelichtingen. 

Als tussenstadium was er voor de Nederlandse markt nog het album met 9 cd’s (Sony 503317-2) met al zijn Columbia opnamen. Voor jongere lezers vergt dat mogelijk wat toelichting. CBS, Amerikaanse Columbia, maakte vroeger, bijvoorbeeld ook voor Bruno Walter, wel gebruik van een Columbia symfonie orkest. Een per beurt samengesteld ensemble onder een nom de disque. De betreffende musici kwam meeestal uit bv. het Los Angeles filharmonisch orkest en filmorkesten uit Hollywood. Maar het spelniveau was altijd best hoog. Nog weer later, nadat het materiaal van CBS was overgegaan naar Sony, bracht dit label al dat moois eerst uit in twaalf per muziekgenre onderverdeelde delen en tenslotte dus in deze box van 22 cd’s compleet, in principe als volgt verdeeld: 

Deel 1-7: Balletmuziek volledig

Deel 8/9: Symfonische werken, inclusief Psamensymfonie e.a.

Deel 10: Concerten, Piano- en vioolconcerten, Capriccio, Movements e.a.

Deel 11:Miniaturen, inclusief Concert in D. Circus polka, Etudes, Dumbarton Oakes, Etudes, Suites, Noorse stemmingen e.a.

Deel 12-13: Kamermuziek en historische opnmen, inclusief Concertino, Ebony concerto, Octet, Septet, Pastorale, Piano rag music, Serenade, Duo concertante, Tango e.a.

Deel 14-15: Opera’s en liederen, inclusief Le rossignol, Elegie voor J.F.K., Russische liederen, De faun en het herderinnetje e.a.

Deel 16-17: The rake’s progress

Deel 18-19: Oratorium en melodrama, waaronder The flood, Monument voor Gesualdo, Ode, Oedipus Rex

Deel 20-21: Geestelijke muziek, inclusief Anthem, Ave Maria, Babel, Cantate, Canticum sacrum. Mis, Pater noster e.a.

Deel 22: Robert Craft dirigeert Abraham and Isaac, Chant du rossignol, Requiem canticles e.a. 

Het aantal uitvoerenden beslaat een lange waslijst en het is haast eenvoudiger om een opsomming te geven van wat ontbreekt. Dat is voornamelijk te vinden bij de kamermuziek en de pianosoli. Daarbij gaat het meestal om trnscripties van eigen werk die dus ninder origineel zijn.

Voorbeelden: Agon voor 2 piano’s, de Ballade, de Berceuse, Chanson russe, het Divertimento, het Duo concertant, de Pulcinella suite, de Suite italienne voor viool en piano, de werken voor strijkkwartet, voor 2 fagotten en de nodige solo pianowerken. Maar daarbij was de componist ook niet als uitvoerende betrokken en het materiaal is elders voorhanden. 

Gezegd moet hier ook worden dat Stravinsky geen geweldige dirigent was en dat van de meeste orkestwerken betere, meest ook latere opnamen voorhanden zijn. Waar het hier echter om gaat, wat  het belangrijkst is, is dat we te maken hebben met een onmisbaar historisch document en dat Stravinsky’s oeuvre zo omvangrijk en divers is, dat dit album haast de enige mogelijkheid biedt om het in al zijn facetten te horen. Nadeel van de set is dat het 24 bladzijden tellende boekje alleen citaten uit uitspraken en commentaren van de componist plus een summiere opsomming van het opgenomen materiaal bevat maar geen syllabe toelichting daarop.

Daar staat als wezenlijk voordeel tegenover dat het moois nu slechts €45 kost. Relatief spotgoedkoop is dus.