CD Recensies

SCHUMANN: SYMFONIEËN NR. 1-4, ORKESTWERKEN

Schumann: Symfonieën nr. 1 in Bes op 38 Lente, 2 in C op. 61, 3 in Es op. 97 Rheinische en 4 in d op. 120  (versies 1841 en 1851 van de Vierde); Symfonie in g WoO 29 Zwickauer; Ouverture, scherzo en finale op. 52; Konzertstück voor vier hoorns en orkest F op. 86. Roger Montgomery, Gavin Edwards, Susan Dent en Robert Maskell met het Orchestre révolutionaire et romantique o.l.v. John Eliot Gardiner. Archiv 457.591-2 (3 cd’s, 202’23”). 1997/8

 

“Schumann geopenbaard!” was de promokreet waarmee deze uitgave werd aangekondigd en helemaal onterecht was dat niet, want wat Gardiner hier onderneemt met hoogromantisch repertoire mondt  met eenzelfde combinatie van toegepaste musicologie en verbeeldingsvol inzicht uit in een inderdaad even onthullende als treffende realisatie van deze zo bekend geachte werken.

Niet alleen het gangbare stel van vier symfonieën wordt aan herwaardering ontworpen, maar ook de minder gehoorde Ouverture, scherzo en finale. Interessanter is dat van de vierde symfonie de oerversie uit 1841 en de eindversie uit 1851 met vedubbelingen bij de blazers is geplaatst. Het verschil in helderheid en doorzichtigheid van die eerste oplossing is evident en grappig genoeg doet de dirigent er alles aan om ook de tweede versie zo helder en duidelijk mogelijk te laten klinken. Dankbaar mogen we ook zijn voor de prille Zwickauer symfonie uit 1832, een werk dat zijn bijnaam dankt aan Schumanns geboorteplaats. En dan is er als quasi toegift nog dat zelden gehoorde Konzertstück voor vier hoorns en orkest, hier prachtig – virtuoos in de hoekdelen! - uitgevoerd met vier oude hoorns met draai- in plaats van pompventielen.

In al deze werken kiest Gardiner voor vlotte tempi, voor nadruk, pittige accenten en contrasten en de opname doet hem recht door de licht- en schaduwwerking, de contrasten duidelijk te laten uitkomen. Zijn missie kan voor menige met Schumanns symfonische werk vertrouwde luisteraar inderdaad onthullend zijn en is in hoge mate geslaagd. Toch is dit meer een uitgaaf om naast een gangbaarder aanpak te bezitten dan een alleenzaligmakende set. Schumanns specifieke romantiek is sinds de opnamen van Sawallisch (EMI 764.815-2) verschenen nog nooit zo fraai tot uiting gekomen op cd en ook Harnoncourt (Teldec 4509-90867-2, 98320-2) is natuurlijk niet te versmaden.