CD Recensies

SHOSTAKOVICH: PIANOCONCERT NR. 1 E.A.

Shostakovich: Pianoconcert nr. 1 op. 35; Concertino voor 2 piano’s in a op. 94; Pianokwintet in g op. 57. Martha Argerich en Lilya Zilberstein (p), Sergei Nakariakov (tr) met het Omroeporkest Lugano o.l.v. Alexander Verdernikov, Renaud Capuçon en  Alissa Margulis (v), Lida Chen (va) en Mischa Maisky (vc). EMI 504.504-2 ( 66’21”). 2006

 

Voordat hij zich geheel aan het componeren ging wijden, volgde de componist een succesvolle parallelloopbaan als concertpianist, waarbij hij voornamelijk romantisch repertoire speelde. Aan zijn eerste pianoconcert in weinig romantisch, maar het is wel erg tongue in cheek en geestig stuk vol aanstekelijke opgewektheid met een uitdagende solopartij waarbij zich slechts incidenteel, maar dan dapper en uitdagend ook verrassend een solotrompet voegt. Muziek met een licht soortelijk gewicht, maar heel onderhoudend en hier in exact de juiste vlotte, briljante virtuoze stijl gespeeld door Argerich, die eindelijk weer eens wat nieuws aanpakte. De trompetsolo is bij niemand minder dan Nakariakov letterlijk en figuurlijk in uitstekende handen. Zijn korte inbreng heeft karakter en is vanzelfsprekend heel virtuoos.

Van het Concertino uit 1953 bestaat zelfs een bewerking voor fanfare orkest van Allen (Dorian XCD 90293), maar de gangbare vorm is natuurlijk die voor twee piano’s en eerder op cd in kaart gebracht door John Ogdon/Brenda Lucas (EMI) en Seta Tanyel/ Jeremy Brown (Chandos). Het hoeft geen betoog dat deze nieuwe versie nog weer pakkender is.

Een aanzienlijk zwaarder soortelijk gewicht heeft het pianokwintet met zijn ruim elf minuten vergende adagio fuga als culminatiepunt. Het werk heeft haast symfonische proporties en bevat weer tal van thema’s die nog tijden door het (muziek)geheugen dwarrelen. Vooral het scherzo levert daar een belangrijke bijdrage aan. De piano geeft krachtige impulsen aan het stuk en laadt het telkens weer op met emoties. Een rol die Argerich heel goed is toevertrouwd. Ze neemt haar heel capabele, een mooie eenheid vormende vrienden mee op een boeiende reis door de compositie waarin eigenlijk alle aspecten recht wordt gedaan. Vergelijkingen? Beluister Leonskaja/Borodin kwartet (Chandos), Berman/Vermeerkwartet (Naxos) en het Nash ensemble (Virgin). Het hangt er mede vanaf welke combinatie werken men liever bijeen heeft. Maar de ‘live’ uitvoeringen van Argerich en  de haren hebben als steeds iets aparts, ja haast extreems en zijn een wonder van contrasten in tempi, dynamiek en sfeer. Heel bijzonder!