Schumann: Szenen aus Goethe’s Faust. Mojca Erdmann, Christiane Iven, Elisabeth von Magnus, Birgit Remmert, Werner Güra, Christian Gerhaher, Alastair Miles, Franz-Josef Selig, Nederlands kinderkoor, Groot Omroepkoor en Concertgebouworkest o.l.v. Nikolaus Harnoncourt. RCO Live RCO 09001 (2 cd’s, 1u 59’). 2008

Schumann als potentiële operacomponist. Wat ervan werd blijkt uit deze Szenen aus Goethe’s Faust waaraan hij van 1844 tot 1853 werkte maar uit de scènes werd nooit een compleet geheel. Voordat Schumann was de eerste die zich aan de mystieke slotscène van Goethe’s Faust waagde. Eigenlijk wilde hij een dergelijk werk klaar hebben voor een grote Goethe herdenking in 1849.

Wat tenslotte uit zijn pen kwam in zijn eigen delen 1 en 2 waren portretten van Gretchen en de nu berouwvolle Faust. Met als dramatisch hoogtepunt het blind worden en de dood van Faust in de loop van deel 2. Deel 1 en 2 zijn duidelijk geconcipieerd als opera, het derde deel heeft vooral iets visionairs.

Het gegeven werd daarna eveneens met uitbeeldingen van Gretchen en Faust opgepakt door Liszt en enigszins merkwaardig waren het de Fransen Berlioz en Gounod die zich ook met succes op deze materie wierpen.

De concertregistratie van Harnoncourts uitvoering heeft alle voor- en nadelen van zo’n onderneming. Alle betrokken musici zijn extra geconcentreerd om hun beste beentje voor te zetten, het orkest vermoedelijk ook. Maar kleine tekortkomingen die niet kunnen worden gecorrigeerd, zijn onvermijdelijk. Maar absoluut niet storend, al blijft een teveel aan galm een handicap voor de verstaanbaarheid. Ster van de uitvoering is Gerhaher die behalve als Faust ook als Dr. Marianus te horen is. Bij de andere mannenstemmen vallen vooral Alastair Miles en Franz-Josef Selig positief op. De vier grijze zusters vormen ook een prachtig zingende groep met genoeg onderscheid tussen de stemmen.

Van iets minder kaliber is de Gretchen van Christiane Iven; de overige dames zijn ver boven de middelmaat. Het jongenskoor zowel als het omroepkoor zijn een plezier om te horen.

Waar staan we nu met betrekking tot de opnamen van dit werk?

De versie van Herreweghe is over het geheel wat te lichtgewicht van aard; zijn solisten zijn ook over de hele linie wat minder.

Dat betekent dat het gaat tussen Abbado (Sony 07464-66308-2) en Harnoncourt. Abbado heeft de hier gelukkig geheel overtuigende Terfel als Faust en Dr. Marianus en verder Karita Mattila als een heldere, uiterst sympathieke Gretchen. De koren en orkesten doen niet voor elkaar onder. De studio opname van Abbado klinkt volmaakter en directer, presenter, maar de aura van de RCO uitgave heeft hier ook wel wat bijzonders. Eigenlijk zou men beide versies moeten aanschaffen en daar telkens naar gelang de eigen stemming eentje van kiezen.