CD Recensies

STRAUSS, J.: DANSMUZIEK

Strauss, J.: Nieuwjaarsconcert 1979. Weens filharmonisch orkest o.l.v. Willi Boskovsky. Decca 468.489-2.

 

Strauss, J.: Nieuwjaarsconcert 1987. Weens filharmonisch orkest o.l.v. Herbert von Karajan met Kathleen Battle. DG 419.616-2.

 

Strauss, J.: Nieuwjaarsconcert 1989. Weens filharmonisch orkest o.l.v. Carlos Kleiber. Sony SK 45938

 

Strauss, J.: Nieuwjaarsconcert 1992. Weens filharmonisch orkest o.l.v. Carlos Kleiber. Sony SK 48376.

 

Strauss, J.: Nieuwjaarsconcert 1993. Weens filharmonisch orkest o.l.v. Riccardo Muti. EMI 567.323-2.

 

Strauss, J.: Nieuwjaarsconcert 1996. Weens filharmonisch orkest o.l.v. Lorin Maazel. RCA 09026-68421-2.

 

Strauss, J.: Nieuwjaarsconcert 2002. Weens filharmonisch orkest o.l.v. Seiji Ozawa. Philips 470.615-2.

 

Strauss, J.: Nieuwjaarsconcert 2003. Weens filharmonisch orkest o.l.v. Nikolaus Harnoncourt. DG 474.250-2.

 

Strauss, J.: Nieuwjaarsconcert 2004. Weens filharmonisch orkest o.l.v. Riccardo Muti. DG 474.900-2.

 

Strauss, J.: Nieuwjaarsconcert 2006. Weens filharmonisch orkest o.l.v. Mariss Jansons. DG 477.5566.

 

Strauss, J.: Nieuwjaarsconcert 2007. Weens filharmonisch orkest o.l.v. Zubin Mehta. DG 477.6225.

 

Strauss, J.: Walsen. Weens Johann Strauss orkest o.l.v. Willi Boskovsky. EMI 575.239-2.

 

De Radetzky mars van Johann Strauss I wordt ieder jaar tijdens het Weense Nieuwjaarsconcert in de fameuze Musikverein gespeeld met als gevolg een uitbraak van deftige vreugde bij het publiek (en de vele tv kijkers) om daarmee het blijvende succes van de Weense walsenkoning te vieren.

Maar laten we Johann I in al zijn waarde voor wat hij initieerde, het zijn de walsen van Johann II die het repertoire van de dynastie domineren. Werken als An der schönen blauen Donau, Frühlingsstimmen, Accelarationen, Frühlingsstimmen, G’schichten aus dem Wienerwald, Annen-Polka, Rosen aus dem Süden, Kaiser-Walzer, Unter Donner und Blitz behoren tot de bekendste melodieën uit de negentiende eeuw.

Strauss jr. beweerde ooit dat hij de walsvorm slechts van zijn vader overnam en inderdaad: de structuur van zijn walsen is identiek. Na een langzame inleiding volgen vijf herhalingen van de wals en een snel coda.

Maar Johann II breidde de lengte van de centrale gedeelten uit en zorgde binnen de stukken voor een grotere homogeniteit, hij verbeterde ook de aard van de muziek door deze wat complexer te maken, waardoor deze geschikter werd als losstaande concertmuziek.

Maar uiteindelijk is deze muziek er natuurlijk om je te ontroeren. Daarvoor staan al decennia opnamen van deze Nieuwjaarsconcerten ter beschikking. En dan hadden we het alleen nog over het walsgenre. Over de polka’s, de galops hebben we het dan nog niet eens gehad.

Geniet met mate van deze muziek voordat men dol wordt van de wervelingen. Maar in kleine doses genoten stemmen ze vrolijk, zo blij dat Schönberg besloot om een paar van deze stukken voor een kleine bezetting te bewerken, een voorbeeld dat door zijn leerlingen Berg en Webern werd gevolgd.

Zonder specificatie is hierboven een stel opnamen genoemd dat tot de interessantste en beste behoort, hoewel dat lijstje eigenlijk ad lib kan worden aangevuld, want echte desillusies waren er eigenlijk nooit 1 januari in Wenen.