Schütz: Opus ultimum (Der Schwanengesang) SWV 482/94. Collegium vocale Gent en Concerto Palatino o.l.v. Philippe Herreweghe. Harmonia Mundi HMC 90.1895/6 (2 cd’s, 1u. 28’49”). 2005

Schütz’ Opus ultimum omvat in elf motetten psalm 119 (de langste psalm), plus de eindversie van de dertienstemmige Psalm 100 ‘Jauchzet dem Herren, alle Welt’, oorspronkelijk uit 1662 en ‘Meine Seele erhebt den Herren’, het Deutsches Magnificat. Delen van deze muziek gingen verloren na de dood van Schütz en moesten zorgvuldig worden gereconstrueerd. Het gaat inderdaad om de laatste werken van de toen 86-jarige componist met de contemplatieve dubbelkorige elf motetten en het imposante Magnificat als kern- en hoogtepunten. 

De vertolking door Herreweghe en zijn vertrouwde koor maakt een heel toegewijde, indringende indruk, alle betrokkenen zingen voortreffelijk en het geheel is mooi opgenomen. Zowel de berustende als de uitdagende kanten van deze muziek worden fraai belicht. Veel aandacht is aan details besteed. Hooguit komen de vulstemmen niet steeds even helder door, maar gelukkig wordt de retorische kant van de muziek niet benadrukt.

Er zijn alternatieven van bijvoorbeeld  Hillier (Virgin 482.100-2), Hennig (Virgin 562.126-2), Rademann (Raumklang RK 9903) en Kelber (Calig CAL 50941, Profil Medien PH 06028) waarvan onbekend is hoe deze zich tot Herreweghe verhouden; waarschijnlijk zijn ze alle van iets minder gehalte, dat kan haast niet anders.