Corelli: La gioia: Sonates voor viool en b.c. op. 5 nr. 1/12. Lina Tur Bonet en Musica Alchemica. Pan Classics PC 10375 (2 cd’s, 2u. 13’27”). 2016

Corelli woonde en werkte in Rome als violist, componist en docent, maar schreef uitsluitend vioolmuziek. Hoewel hij ‘opmerkelijk mild van karakter en bescheiden van gedrag was’, schreef een tijdgenoot die hem had zien spelen over Corelli’s aanvallen van razernij waarbij ‘zijn aangezicht er … verwrongen, zijn ogen … zo rood als vuur uitzagen en zijn oogbollen (rolden) alsof hij werd gekweld’.

De triosonate was in zijn tijd de meest gangbare vorm van kamermuziek. Doorgaans bestond zo’n sonate uit drie partijen, die door vier stemmen worden gespeeld. Als regel twee bovenstemmen, doorgaans violen en een baspartij (continuo), voor rekening genomen door een toetsinstrument en een laag strijk- of tokkelinstrument. Uitbreiding is mogelijk, zoal hier met verrijking van kleur gebeurt.

Het verschil tussen de kamersonate met dansvormen en de meer abstracte kerksonate viel in Corelli’s tijd geleidelijk weg. De triosonates van Corelli hebben een elegant en verfijnd karakter waarin de viool zeker in de lyrische langzame delen iets van de menselijke stem krijgt.

Bij de verzameling sonates opus 5 die 1 januari 1700 werden gepubliceerd, maar waaraan waarschijnlijk wel vijftien jaar werd gewerkt, gaat het om een intentieverklaring uit de vioolgeschiedenis, om elf ‘standaard’ sonates, terwijl nr. 12 de beroemde reeks van 23 variaties over La Follia bevat. Ze vormen het prototype van de triosonate.

Eerder verschenen opnamen van o.m. Lucy van Dael en Bob van Asperen (Naxos 8.557165) die alleen het eerste zestal opnam en Andrew Manze en Richard Egarr (Harmonia Mundi HMU 90.7298/9) die volledig waren, beperkten de b.c. kant tot een klavecimbel.

Hoeveel rijker en kleuriger is het wanneer deze werken worden uitgevoerd door barokspecialiste 

Lina Tur Bonet die de wilde kant van de componist tracht recht te doen met versieringen, vrije cadensen en spontane improvisaties in de stylus phantasticus.

Daarbij krijgt ze alle medewerking van het in dezelfde geest werkende Musica alchemica, dat bestaat uit Dani Esposo (kl, org), Marco Testori (vc), Josep Maria Marti (theorbe, git), Manuel Minguillón (aartsluit, theorbe), Sara Águeda (hrp), Guillermo Turina (vc) en Andrew Ackerman (violone).