Carter: Late werken. Interventions (2007); Dialogues (2003); Dialogues nr. 2 (2010); Soundings (2005); Two controversies and a conversation (2011); Instances (2012); Epigrams nr. 1-12 (2012). Pierrre-Laurent Aimard (p), Isabelle Faust (v), Jean-Guihen Queyras (vc), Colin Currie (slagw) mer het BBC Symfonie orkest c.q. de Birmingham Contemporary music group o.l.v. Oliver Knudsen. Ondine ODE 1296-2 (74’42”). 2016

Op zichzelf is het al verwonderlijk dat een mens ruim honderd jaar oud wordt, nog verwonderlijker is wanneer een componist 103 wordt en tot in zijn laatste dagen over zijn volledige creatieve vermogens beschikt. Dat gebeurde met de 11 december 1908 in New York geboren Elliott Cook Carter die aldaar 5 november 2012 overleed. In tegendeel, de hier opgenomen werken van na 2003 getuigen zelfs van een toegenomen spitsvondigheid, helderheid, brille en verfijning, maar ook spaarzamer. Makkelijker en toegankelijker geworden zijn ze evenwel niet.

In zijn laatste tien levensjaren schreef Carter nog veel meer dan dit zevental werken, genoeg voor nog een cd. Daar zijn bijvoorbeeld nog de zeven liederencyclussen met ensemble of volledig orkest op tekst van twintigste eeuwse Amerikaanse dichters, enige concerten en instrumentale studies als eerbetoon aan vrienden van na 2002.

Deze zeven werken zijn exemplarisch voor de bondige en dikwijls verrassende stijl uit Carters laatste creatieve fase. Aan vijf hiervan komt de piano te pas. Dialogues werd in 2003 geschreven voor Nicolas Hodges en London Sinfonietta en meteen door hen opgenomen (Bridge 9184), de twee Controversies and a conversation voor piano, slagwerk en kamerorkest uit 2011 ontstonden op verzoek van Colin Currie en het overige drietal met piano inbreng was bedoeld voor Daniel Barenboim als dirigent achter de vleugel zoals in Soundings en Dialogues 2, hetzij als solist, zoals in Interventions, gecomponeerd voor het Boston symfonie orkest, Levine en Barenboim als een ‘clash of titans’ met de noten ‘A’ als La voor Levine en Bes voor Barenboim en een mooie trombonesolo.

Laatstgenoemd 17’09” minuten durend werk is het meest substantiéle en energieke stuk uit de collectie.

Soundings heeft tien deeltjes en a alleen in het eerste en laatste speelt de piano een vol van betekenis. Het is een kleurig stuk met soli voor hoorn, klarinet, trompet en fluit. Ook het voor Ludovic Morlot en het Seattle symfonie kamerorkest geschreven Instances bestaat uit een reeks korte, onderling gerelateerde episodes waarin de muziek alle kanten uitwaaiert met niet alleen solobijdragen van hoorn en trompet maar ook van vibrafoon.

De reeks van 12 Epigrammen voor pianotrio, geschreven voor Aimard, heeft een opvallend a amusant karakter, vooral met de pizzicati van nr. 7.

Dat hier een team van uitmuntende musici is bijeenbracht om deze late werken puik te realiseren, maakt de opname m et veel cd premières tot een onmiddellijk succes.