CD Recensies

CABEZÓN: TIENTOS; DIFERENCIAS Y GLOSADAS

Cabezón: Tientos; Diferencias y glosadas. Léon Berben. Aeolus AE 11171 (78’45”). 2018 

De muziek van het zestiende eeuwse Spanje bereikte zijn hoogtepunt met Antonio de Cabezón ‘El ciego tañedor’ (1510 - 1566) die in 1538 ondanks zijn blindheid músico de la cámera aan her Spaanse hof werd. In 1554 en 1555 vergezelde hij Filips II naar Londen, waar de prins met Mary Tudor zou trouwen en ook naar Brussel.

Cabezóns muziek is grotendeels bewaard gebleven in twee bundels die in 1557 en 1578 werden gepubliceerd. De eerste, getiteld Libro de cifra nuevo bevat 37 composities, de tweede, Obras de musica para tecla, arpa y vihuela verscheen postuum en werd door zijn zoon uitgebracht.

De Tiento is de Spaanse benaming van een orgelwerk in imiterende stijl dat het meeste weg heeft van een ricercare, Diferencias zijn variaties op thema’s van volksliedjes of dansen. Meestal is sprake van een serie Diferencias en gaat de ene variatie zonder onderbreking in de volgende over. In die gevallen behandelt de componist de oorspronkelijke melodie op twee manieren door die in de bovenpartij te plaatsen en uitvoerige versieringen toe te voegen of door heem een van de lagere partijen te d]te geven en er de cantus firmus van te maken.

Op het Gotische orgel uit ca. 1427 in de St. Andreas kerk in het Duitse Soest-Ostönnen speelt Léon Berben zeventien van deze Tientos en Diferencias y glosadas. De keuze van het oude orgel is een juiste en heel verantwoorde, mede omdat het de juiste stemming en de goede timbres heeft voor een historisch verantwoorde weergave. Het stijlvolle, geëngageerde spel van Berben laat deze oude muziek fraai opbloeien en maakt deze goed toegankelijk voor nieuwkomers in dit interessante genre.