CD Recensies

CIURLIONIS: ORKESTWERKEN

Čiurlionis: Symfonische ouverture Kęstutis; Symfonisch gedicht Miške (In het bos); Symfonisch gedicht Jūra (De zee). Litouws nationaal symfonie orkest o.l.v. Modestas Pitrėnas. Ondine ODE 1344-2 (59’15”). 2019

Mikalojus Konstantinas Čiurlionis (1875 - 1911) behoorde in Litouwen tot de veelzijdigste kunstenaars. Hij was niet alleen componist, maar ook schilder en vond dat alle kunst aan dezelfde bron ontsproot. Grondig kleuren zien en klanken beluisteren, daarop komt het voor hem aan. Veel van zijn muziekwerken bestaan daarom ook uit nog vrij romantische, kleurige schilderingen van landschappen. Gestudeerd had hij in Warschau en Leipzig. Gestudeerd had Čiurlionis in Warschau en Leipzig bij Reinecke en onderzocht speciaal de orkestraties van Hector Berlioz en Richard Strauss; Van de tien orkestwerken die hij schreef, zijn er hier drie vastgelegd.

De symfonische gedichten In het bos (1901) en De zee (1907) vormen de hoekstenen van zijn symfonische repertoire. Zelf heeft hij ze niet meer horen uitvoeren, want ze gingen pas in 1911 en 1936 in première en dat nog in een vorm waaraan anderen nog wat hadden geknutseld. Gelukkig verschijnen ze hier in oorspronkelijke gedaante. De meest substantiële indruk maakt Jūra, een 32’24” durend Litouws La mer, 2 jaar na Debussy ontstaan. Maar ook beide andere werken zijn de moeite waard, want de componist spreekt steeds een eigen taal.

Aan de gave uitvoeringen ontleent deze muziek de nodige meerwaarde. Eenmaal geïnteresseerd in Čiurlionis, is het misschien goed om ook eens naar wat van zijn pianowerken te luisteren. Daarvan maakten Muza Rubackyté (Naxos 8.572659) en Evelina Puzaite (Landor LAN 281) opnamen.