CD Recensies

CICONIA: COMPLETE WERKEN

Ciconia: Complete geestelijke en wereldlijke werken. Ensemble La Morra o.l.v. Michal Gondko en Ensemble Diabolus in musica o.l.v. Antoine Guerber. Ricercar  RIC 316 (2 cd’s, 2u 31’37”). 2010

 

Hoewel hij kort na zijn dood bij het Concilie van Konstanz in 1417 nog beroemd en bewonderd werd, raakte het oeuvre van Johannes Ciconia (ca. 1370-1412) ruim een halve eeuw in vergetelheid. Pas in de tweede helft van de twintigste eeuw werd het in de muziekwetenschap herontdekt en – stilistisch plus kwalitatief – representatief geacht voor de muziek aan het begin van de vijftiende eeuw (o.a. door H. Besseler).

Ook als theoreticus had de uit Luik stammende componist met zijn Nova Musica, later uitgebreid met en muziekhistorisch heel belangrijke hoofdstuk ‘De proportionibus’ een belangrijke bijdrage over de connectie tussen de Franse Ars nova en de ‘Empfindsamkeit’ van de Noord-Italiaanse school geleverd.

Sinds de jaren zestig hebben onder meer het Ensemble P.A.N. (New Albion NA 048), Alla Francesca (Virgin 545.357-2), het Newbury Consort (Harmonia Mundi HCX 395.7038), Van Nevel (Pavane 507.345, 3 cd’s), Linde (EMI 565.625-2, 6 cd’s) en het Orlando Consort (Archiv 459.620-2) nuttige bijdragen geleverd, maar het wachten was op een logische, handzame bundeling van de in totaal veertig werken die het totale oeuvre, bestaande uit Franse chansons, virelais, Italiaanse ballades en madrigalen plus Latijnse motetten voor bijzondere gelegenheden vormen met als extra een paar misdelen.

De uitvoeringen zijn toevertrouwd aan twee ensembles die in prestaties niet voor elkaar onderdoen. La Morra bestaat uit 2 sopranen, een mezzo, een countertenor en wordt waar niet a cappella wordt gezongen bescheiden begeleid door bloklfluit, klavecimbel, luit, gitern en vedel.

Diabolus in musica heeft een zwaardere vocale bezetting met twee sopranen, twee alten, twee tenoren, een bas-bariton en een bas, aangevuld met een organetto en twee  trombones.

Zonder onderling te hoeven wedijveren triomferen beide ensembles zelfs over de ingewikkeldste passages en maken deze op hoog niveau uitgevoerde muziek helder en gevarieerd toegankelijk. Wel verdient het aanbeveling de mooi opgenomen werken bij beetjes tegelijk te genieten. De verantwoording en verklaring in het drietalige begeleidende boekje met gelukkig ook de gezongen teksten met Engelse vertaling maken een zeer verzorgde indruk. Geweldig dat we nu al dit moois waardevol bijeen hebben.