CD Recensies

DUFAY: MISSEN SE LA FACE AY PALE; L'HOMME ARMÉ, ECCE ANCIILLA DOMINI, AVE REGINA CAELORUM

Dufay: Les messes à teneur. Missen Se la face ay pale, L’homme armé, Ecce ancilla Domini en Ave regina caelorum; Ave regina caelorum; Ave regina caelorum nr. 3 ‘Miserere tui’. Cut Circle o.l.v. Jesse Rodin. Musique en Wallonie MEW 1577/8 (2 cd ’s, 2u. 17’29”). 2014

 

Waarom Guillaume Dufay (1397? - 1474) pas op het eind van zijn leven een aantal prachtige Missen als culminatie van zijn oeuvre componeerde, zal wel nooit duidelijk worden. Ze vormen in dat opzicht een hoogtepunt in zijn oeuvre dat vergelijkbaar is met de Londense symfonieën van Haydn en de late strijkkwartetten van Beethoven. Elk van die missen heeft iets speciaals en bevat soms interessante experimenten.

Ze worden hier aangekondigd als Messes à teneur omdat de tenor de cantus firmus voert. De Missa Se la face ay pale is gebaseerd op een veel vroeger meerstemmig chanson van de componist, de Missa L’homme armé is waarschijnlijk de eerste van de ongeveer veertig dito werken op dat eenstemmige lied van onbekende herkomst gebouwde missen en in de Missa Ecce ancilla/Beata worden twee verschillende chansons gebruikt en in de Missa Ave regina caelorum komt het oorspronkelijke chanson in de beide lage stemmen voor.  

Het door de Amerikaanse musicoloog opgerichte koor Cut Circle telt 2 sopranen, 2 countertenors, 2 tenoren en 2 bassen, waarbij opvalt dat twee sopranen - Carolann Buff en Mary Gerbi meedoen - wat in Dufay’s dagen onmogelijk zou zijn. Maar ze zingen zo mooi en helder, dat wij er tegenwoordig vrede mee kunnen hebben. Ook de vorige zangers leveren fraai heldere prestaties.

Bezwaren kunnen zich hooguit richten tegen de nogal vlotte tempi wat enigszins ten koste gaat van de uitwerking van details, maar wel bijdraagt aan de samenhang tussen de afzonderlijke frasen.

Misschien heeft het virtuoos uitgevoerde geheel ook een eerder nuchter dan spiritueel karakter, maar we kunnen zo Dufay wel steeds duidelijk volgen. Bovendien is het praktisch deze vier Missen handig bijeen te hebben. Een spiritueler klinkend alternatief van de Missa Missa Se la face ay pale levert het Binchois Consort met Andrew Kirkman (Hyperion CDA 67715).

 

Misschien wordt het tijd voor een echt authentieke vertolking waarbij deze werken in de context van hun tijd worden geplaatst, dus inclusief gregoriaanse gezangen, instrumentale intermezzi en de door de priester en de kerkgemeente gezegde gebeden.