Dussek: Leçons progressives nr. 1-12 C. 106/117; Pianosonatines op. 19 nr. 1-6 C. 88/93. Ursula Dütschler. Brilliant Classics 95982 (76’59”). 2019

 

Jan Ladislav Dussek (1760 - 1812) was een Tsjechische tijdgenoot van Mozart die vrij geavanceerde pianowerken schreef en waarin de vroegromantiek werd aangekondigd. Hij werkte samen met John Broadwood in Londen om de piano technisch verder te ontwikkelen en was als virtuoos lang werkzaam in St. Petersburg waar hij een favoriet werd van Catharina de Grote. Het verhaal gaat dat hij op het podium de eerste pianist was die de vleugel met de rechter zijkant naar het publiek gekeerd neerzette zodat de dames in het publiek van zijn mooie profiel konden genieten.  

Zijn pianowerken zijn geavanceerder dan die van bijvoorbeeld Clementi en  met zijn onderzoekende stijl had hij zeker invloed op Beethoven, al bereikte hij nooit diens grote status. Een mooi voorbeeld van zijn streven naar vernieuwing vormen de 12 Leçons progressives uit 1794 waarmee Ursula Dütschler de achtste aflevering van haar volledige opname van Dusseks pianowerken begint. De een jaar eerder gecomponeerde Sonatines illustreren dat nader.

Ze speelt niet op een Broadwood, maar op een fortepiano van Thomas en Barbara Wolf uit 1983 als kopie van een Schanz instrument uit ca. 1800. Dütschler zorgt voor pittige en kernachtige, maar tevens ook zeer muzikale vertolkingen vol licht en schaduw en geeft ze een virtuoze behandeling met een licht romantische ondertoon. Net wat de muziek - genummerd volgens de Craw lijst - nodig heeft.