Donizetti: Duco d’Alba, Il. Inva Mula (s. Amelia van Egmont), Arturo Chacón-Cruz (t., Henri van Brugge), Franck Ferrari (b., hertog Alva), Francesco Ellero d’Artegna (b., Sandoval), Mauro Corna (b., Daniel) e.a. met het Nationaal orkest Montpellier-Languedoc en het koor van Omroep Lettone o.l.v. Enrique Mazzola. Accord 480.0845 (2 cd’s, 2u. 28’03”). 2007
Gaetano Donizetti (1797 - 1848) begon in 1838 aan zijn opera Le duc d’Albe die was bedoeld als ‘grand opéra’ voor Parijs. Maar om onduidelijke redenen werd de opera nooit voltooid. Mogelijk kwam dat omdat Rosine Stolz weigerde om de voor haar bestemde rol van Amelia te zingen omdat ze die niet passend voor zich vond en de rol te ééndimensionaal vond. Bovendien oordeelde ze dat Amelia er te veel op was gericht om haar vader Egmont te wreken. Daarom bleef het werk onvoltooid.
Donizetti voltooide wel beide beginaktes en het vocale aandeel van de derde en de vierde akte. Samen met andere componisten als Ponchielli zorgde Donizetti’s leerling Matteo Salvi in 1882 voor een Italiaanse versie ‘Il duca d’Alva’. Het libretto is van Eugene Scribe en Charles Duveyrier.
Uiteindelijk is het erk voltooid door Giorgio Battistelli, die dat ter onderscheid in zijn eigen idioom deed.
De handeling speelt in Brussel in de late zestiende eeuw tijdens de Spaanse overheersing van de despoot Alva en de Tachtigjarige oorlog. Het verhaal begint kort na de onthoofding van Egmont in Brussel waar Spaanse soldaten op de Grand Place feestvieren en de Vlaamse bevolking mokt. Daniel, een bierbrouwer en patriot, ontfermt zich over Egmonts dochter Amelia en brengt haar naar de plek waar haar vader werd geëxecuteerd. Aangemoedigd door Spaanse soldaten zingt ze een lied dat tegen de Spaanse overheersing is gericht en wekt daarmee enthousiasme bij de andere Vlamingen. De vreugde wordt onmiddellijk getemperd als de gevreesde Alva ten tonele verschijnt. Henri de Bruges, een jonge Vlaamse opstandeling, veroordeelt het Spaanse gezag, maar tot ieders verrassing reageert Alva daar niet op. Alva stuurt iedereen weg zodat hij alleen overblijft met Henri, hem vraagt naar zijn afkomst en hem uitnodigt om dienst te nemen in het Spaanse leger. Henri weigert en gaat terug naar zijn brasserie.
De tweede akte speelt in die brasserie. Arbeiders zingen drinkliederen, gaan daarna aan het werk en Amelia duikt op. Ze gelooft dat Henri is gearresteerd en roept de geest van haar vader op om Henri bij te staan, Dan keert Henri terug, niet begrijpen dat Alva hem liet lopen. Het tweetal zweert elkaar liefde en de inzet voor de vrijheidsstrijd. Daniel arriveert met een stel vrijheidsstrijders die zich bewapenen met in biervaten verstopte geweren.
Dan dringen Spaanse soldaten onder aanvoering van Sandoval de herberg binnen en ontdekken wat gaande is. Behalve Henri wordt iedereen gearresteerd, blijkbaar op verzoek van Alva. In de derde akte bevinden we ons in de studeerkamer van Alva waarin deze in een alleenspraak vermoedt dat Henri zijn verloren zoon is. Hij ontbiedt Henri die tot zijn grote schrik van de familierelatie ervaart. Buiten worden de samenzweerders, inclusief Amelia naar de executieplek gebracht. Henri smeekt om hun leven te sparen, maar Alva wil dat alleen doen op voorwaarde dat hij Henri lid wordt van het Spaanse leger. Aarzelend stemt hij toe. Amelia, Daniel en de anderen blijven gespaard, maar Daniel wordt alsnog veroordeeld omdat men ontdekt dat hij in dienst is van de hertog.
Het eerste tafereel van de vierde acte speelt in de kapel van Amelia. Daar zegt ze dat ze vastbesloten is om de hertog te doden. Henri tracht haar daarvan af te brengen met de mededeling dat Alva zijn vader is. Daar schrikt ze van en ze stuurt hem weg. De finale vindt plaats in de haven van Antwerpen, waar soldaten Alva begroeten als hij op het punts staat om terug te keren naar Spanje. Amelia gaat op hem af als om een boeket bloemen aan te bieden maar trekt een dolk om hem neer te steken. Henri stort zich op haar om dat te verhinderen, maar raakt daarbij zelf dodelijk gewond. Stervend vraagt hij om vergiffenis voor Amelia. Alva vervloekt de Vlamingen terwijl hij door omstanders deels wordt toegejuicht, deels wordt vervloekt.
Het werk kent enige mooie momenten, zoals de duetten tussen Alva en Henri en die van de gelieven Ook de drie aria’s van Alva aan het begin van de derde acte zijn de moeite waard.
Er is een eerdere, lang niet onverdienstelijke opname van de Vlaamse Opera o.l.v. Paolo Carignani (Dynamic CDS 7665/1-2) uit 2012. Maar de nieuwe is op menig punt nog beter. Inva Mula als Amelia beschikt over een mooie, ronde stem waarmee ze krachtig en expressief zingt. Ook de overige zangers maken zonder uitzondering een goede indruk en het Franse orkest klinkt professioneler dan het Vlaamse.