Dukas: Fanfare pour précéder La péri; La péri; L’Apprenti sorcier; Symfonie in C. Cincinnati symfonie orkest o.l.v. Jesús López-Cobos. Telarc CD 80515 (72’18”). 1999

L’Apprenti sorcier, geïnspireerd door Goethe’s ballade Der Zauberlehrling, is een heel echt, eigen werk van Dukas. Het gaat om een heel briljant, geconcentreerd stuk waarin het centrale zwierige thema op haast magische wijze door een knap gebruik van de orkestkleuren verandert van een stemming vol zelfvertrouwen in eentje van een onbedwingbare sinistere kracht. Hout- en koperblazers domineren het wisselende karakter van het thema terwijl de glinsterende strijkers vooral een soort ‘er was eens’ sfeer aan het begin en het eind van het werk suggereren. De spanning blijft op peil ondanks een reeks bedrieglijke climaxen en het gepunteerde ritme van de lage muziekinstrumenten klinkt continu.

In La Péri demonstreert Dukas een vergelijkbare theatrale spanning. Het werk werd gemaakt op bestelling van Diaghilevs Ballets russes in 1911, maar dat gezelschap voerde het nooit op (ondanks de prachtige kostuums van Bakst) omdat Dukas erop stond dat de hoofdrol zou worden gedanst door iemand die niet tot dat ensemble behoorde: Nathalie Trouhanova. Het verhaal gaat over prins Iskanders diefstal van de onsterflijkheids lotus die wordt bewaakt door  een beeldschone péri of fee. Ze danst voor hem, hij wordt prompt verliefd op haar, geeft de bloem terug waarna ze verdwijnt. Dukas schept met dit werk eenzelfde soort sfeer als Rimsky-Korsakov met zijn Scheherazade en Stravinsky’s Vuurvogel, twee eerdere werken waarmee Diaghilev groot succes had. Net als bij die werken ligt ook hier de nadruk op doorzichtige klanken, rapsodische climaxen en treffende sfeervolle effecten die zowel magisch als verleidelijk zijn.

Met de Symfonie komen we in gangbaarder vaarwater.

In een ideaal klinkende opname toont het Amerikaanse orkest met zijn vaardige dirigent dat het heel goed thuis is in dit idioom. Het gaat er hier niet alleen om fraaie, dynamisch geschakeerde klanken te produceren, maar er moet ook voor een passend dramatisch verloop worden gezorgd en dat is hier netjes het geval. Het ontbreekt – zeker in La péri – niet aan momenten van een fonkelende schoonheid.