Frid: Dagboek van Anne Frank, Het op. 60. Eva Ben-Zvi (s) met het Boshoi theaterorkest o.l.v. Andrei Tchistiakov. Le chant du monde LDC 288045, Brilliant Classics 9296 (60’14”). 1991

Frid: Dagboek van Anne Frank, Het op. 60. Sandra Schwarzhaupt (s) met het Emsland ensemble o.l.v. Hans Erik Deckert. Profil Medien PH 04044 (53’31”). 2003

In 1968 componeerde de Russische componist Grigory Samuilovich Frid (1915-2012) zijn ‘mono-opera’ (d.w.z. voor één stem) Het dagboek van Anne Frank in 21 deeltjes in twee delen met een ouverture en een tussenspel. De eerste uitvoering was een privé uitvoering met pianobegeleiding ten huize van de componist omdat de Sovjet autoriteiten een openbare opvoering verboden, die er later wat die instrumentale ondersteuning twee versies van maakte, de ene voor kleine (nonet), de andere voor groter orkest, beide in bondige, vrij droge stijl die enigszins aan Weill doet denken. 

Frid maakte een keus van een aantal korte teksten uit het zo’n driehonderd pagina’s lange dagboek met titels als ‘Verjaardag’, ‘School’, ‘Oproep van de Gestapo’, ‘De schuilplaats’, ‘Aan het raam’, ‘Wanhoop’, ‘Droom’, ‘Herinnering’, ‘Dialoog van meneer en mevrouw Van Daan’, ‘Ik denk aan Peter’, ‘Aan het Russische front’, ‘De huiszoeking’ en ‘Eenzaamheid’ en vatte dat samen in een samenhangend, betekenisvol geheel dat verhalend wordt gezongen. In de begeleiding valt het aandeel van de lage strijkers en houtblazers als bekrachtiging van overheersend elegische sfeer op; op dramatische momenten draagt het koper even iets bij, soms horen we ook even subtiel celesta en glockenspiel. Elementen van onrust, zorg en angst blijven wat onderbelicht en we ervaren Anne hier als een onsentimenteel meisje dat er dapper de moed in houdt, hoewel ze dagelijks aan gevaar is blootgesteld.

Er bestaan twee opnamen van het werk, een oudere Russische en een nieuwere Duitse die om een paar redenen te prefereren is: Sandra Schwarzhaupt klinkt meisjesachtiger dan Eva Ben-Zvi, de kleinere bezetting past beter bij de sfeer van het werk en de opnamekwaliteit is beter.