CD Recensies

FERRABASCO SR. EN JR.: SOULE OF HEAVEN, THE

Ferrabosco 1 en 2: The soule of heaven; ‘Pavanes en almaines’. Ferrabosco jr.: ‘Allemandes’ voor 5 gamba’s nr. 1, 3, 4, 9, 10 (bew); ‘Pavana’ voor 5 gamba’s en orgel nr. 1 ‘On four notes’ (bew), nr. 3 ‘Dovehouse’ (bew), nr. 4, nr. 7 ‘Sharp pavan’ (bew), nr. 8, ‘Pavana’s’ nr. 2 ‘On five notes’, nr. 5 voor 5 gamba’s; ‘In nomine’ a 5 nr. 1 (bew), ‘Almaine’ nr. 2; Ferrabasco sr.: ‘Preludium’, ‘Pavana nr. 4 C. 206, ‘In nomine a 5’ nr. 1 in C. 221. 2 C. 222, nr. 3 C. 223, ‘Pavane’ nr. 1 C. 203, ‘Allmane’, ’Fantasie’ nr. 4 C. 201, ‘Gaillarde’ C. 208. Sofie vanden Eynde (luit) met het B-five blokfluitconsort. Coviello COV 92108 (63’13”). 2020
 
In de overgangsperiode van de Renaissance naar de Barok schiepen vader Alfonso Ferrabosco (1543 - 1588) en diens gelijknamige zoon (1575 - 1628)  met hun consortmuziek een bijzondere, meest kalme muziekwereld met een wat melancholiek, maar ook troostend karakter. Hun vriend, de dichter Ben Johnson beschreef hun werk als ‘The soule of music’. 
Dat is ook de titel van deze cd van de Belgische luiteniste Sofie vanden Eynde met het B-five blokfluitconcert. Dat is een ‘Whole Consort’, bestaande uit de hele Renaissance blokfluitfamilie van soprano tot subbas.
Vader Ferrabasco moet een riskant leven hebben gehad. Als Italiaan werkte hij aan het hof van kardinaal de Guise, overleefde de Bartholomeusnacht en ging naar Engeland, waar hij als uitstekende luitspeler directe toegang had tot koningin Elisabeth. Maar hij werd ervan verdacht tot de partij van Mary Stuart te behoren en werd verbannen. Zijn zoon moest als gegijzelde in Engeland blijven, maar kon wel een uitstekende opvoeding genieten. Hij kon via Parijs ontsnappen en ging in het geheim naar Bologna waar de inquisitie hem gevangen wilde nemen vanwege te intensieve contacten met het protestantisme, Maar dat kon hij afkopen.
Vader en zoon Ferrabosco produceerden heel wat van de destijds gangbare dansvormen; in dit geval gaat het om vijfstemmige ‘allemandes’ en ‘pavanes’, aangevuld met de specifiek Engelse vorm van ‘In nomine’ waarin de cantus firmus ‘Gloria tibi trinitas’ mooi van versieringen werd voorzien.
Wat we te horen krijgen, heeft een echt bijzonder karakter, alleen al omdat er tweeëntwintig blokfluiten aan te pas komen. Daarop wordt in aangename afwisseling heel mooi gespeeld met een goed gecoördineerde frasering en een duidelijke articulatie. Sofie vanden Eynde voegt daar met haar kostelijke luitspel nog wat warmere tinten aan toe.
Zo wordt een goed beeld gegeven van wat er aan de hoven van de Tudors en de Stuarts zoal te horen was.