CD Recensies

FELDMAN: ROTHKO CHAPEL, 1971

Feldman; Rothko Chapel, 1971; Why patterns?. David Abel (va), Karen Rosenak (cels), William Winant (perc) met het University of California Berkeley kamerorkest en -koor o.l.v. Philip Brett. New Albion NA 039 CD (53’36”). 1990 

 

In 1971 werd Morton Feldman gevraagd om muziek te schrijven voor de openingsceremonie van de Rothko kapel in Houston, Texas als eerbetoon aan Mark Rothko van wie veertien grote doeken in de niet aan een bepaalde religie gebonden voor meditatie bedoelde kapel hingen.

Die doeken vormden het uitgangspunt voor Feldman: “Rothko’s beeldspraak gaat direct naar de rand van zijn doek en ik wilde met de muziek eenzelfde effect zodat deze de hele achthoekige ruimte zou doordringen en niet gehoord hoefde worden uit één richting.” 

Hij gebruikte hiervoor schaarse middelen: altviool, celesta, slagwerk, koor en een sopraansolo die hij inzet als discrete, abstracte elementen. Op deze manier schept hij een muzikale spirituele ambiance die wel wat overeenkomst vertoont met de latere muziek van Pärt. 

Het verschil is, dat Feldmans klankwereld koeler is met een grotere nadruk op timbre details als communicatiemiddel. Elk van de vijf delen ontvouwt zich met een onverstoorde gloed die de concentratie van de luisteraar lijkt te scherpen naarmate het werk vordert.

Er is wel gesuggereerd dat de interpretatie irrelevant is bij muziek van een dergelijke non-demonstratieve aard. Daarom kan worden volstaan met de vaststelling dat de betrokken musici op deze muziek reageren met gepaste gevoeligheid zonder zichzelf op de voorgrond te dringen. Het resultaat maakt mogelijk juist daardoor een krachtige indruk.