Ginasatera: Danzas argentinas op. 2 nr. 1-3; Pianostukken op. 6 nr. 1-3; Preludios americanos op. 12 nr. 1-12; Suite de danzas criollas op. 15; Rondo sobre temas infantiles argentinos op. 19; Pianosonates nr. 1 op. 22, 2 op. 53 en 3 op. 55; Danzas argentinas para los niños; Piezas infantles nr. 1-4 (1934); Piezas infantiles nr. 1-4 (1942); Milonga; ‘Pequeña danza’ uit Estancia op. 8; Toccata. Mariangela Vacatello. Brilliant Classics 94736 (2 cd’s, 1u.45’16”). 2015.
Ginasatera: Danzas argentinas op. 2 nr. 1-3; Milonga; Pianosonate nr. 1 op.22; Suite de danzas criollas op. 15; Pianostukken op. 6 nr. 1-3; Mompou: Prelude nr. 5. François-Xavier Poizat. Piano Classics PCL 0087 (46’32”). 2014
Op 11 april 2015 wordt de honderdste verjaardag van de Argentijnse componist Alberto Ginastera – naast Piazzolla de belangrijkste twintigste eeuwse uit dat land – herdacht. Logisch veroorzaakt dit de nodige, gelukkige activiteit in de fonografische wereld. Zo is Chandos begonnen met deel 1 van een complete opname van zijn orkestwerken.
Alberto Ginastera (1916-1983 toen hij veel te jong op 63-jarige leeftijd overleed) werd geboren uit een Catalaanse vader en een Italiaanse moeder. In zijn muziek combineerde hij een oprechte, intense belangstelling voor de authentieke Argentijnse volksmuziek met het streven naar naar steeds radicalere muziektechnieken waarin hij zijn persoonlijke visie kon uiten.
Dat eeuwfeest brengt hopelijk meer belangstelling voor deze zeer niet onbelangrijke componist die zich op velerlei muziekterrein manifesteert, afgezien van orkestwerken (waaronder zes concerten), enige balletten en drie opera’s.
En dan zijn daar zijn niet te veronachtzamen pianowerken,
Brilliant ontfermde zich al over de volledige pianowerken. Eerder gebeurde dat in 1992 op ASV DCA CD 879/80 door Alberto Portugheis en Barbara Nissman (Newport NPD 85510/1) en Fernando Viani die ook meteen de orgelwerken meenam (Naxos 8.557911/2) plus virtuoze – gedeeltelijk – door Michiko Tsuda (Cypres CYP 1625).
Maar het honderdjarig herdenkingsjaar van Ginastera’s geboorte 11 april 2015 zorgde voor twee opmerkelijke nieuwe opnamen. De eerste, met een goede selectie, is van de jonge, prijsgekroonde Franse pianist François-Xavier Poizat (1989, o.m. juryprijs Tchaikovskyconcours 2011). Hij koos als hoofdbestanddeel van zijn recital de eerste pianosonate (1952), een motorisch stuk vol Bartókiaanse energie en kantige melodische lijnen, soms ook met iets twaalftoons. Feitelijk komt de ware Ginastera meer naar voren in de kortere stukken omdat daar volksmelodieën in zijn verwerkt. De Danzas argentinas (1937) en met name de ‘danza del gaucho matrero’, de Suite de danzas criollas (1946/56) met daaruit als klinkend hoogtepunt hert ‘adagietto pianissimo’ als demonstratie van virtuositeit en de drie Pianostukken (1940) zijn wars van teveel zelfbewustzijn en stuk voor stuk blijken van sfeervolle miniaturen op de grens van sentimentaliteit. Dat laatste weet de pianist gelukkig te voorkomen. Maar alle levendige kleuren en ritmen zijn bij hem in goede handen; het spel doet authentiek aan, is lyrisch en virtuoos. De Prelude van Mompou is een aardige toegift als een soort eerbetoon aan Ginastera’s gedeeltelijk Catalaanse achtergrond. Geen wonder dat ook Martha Argerich en Boris Berezowsky onder de indruk waren van deze pianist.
Met haar Latijnse achtergrond komt ook de in Bolzano (Busoni concours), Brussel (Elisabeth concours) en Tromsö eveneens prijsgekroonde Italiaanse pianiste Mariangela Vacatello (1982) eveneens zeer beslagen ten ijs. Ze profileerde zich al eerder met succes in twee Liszt opnamen (Briljant Classics 94250, Amadeus AM 272-2) en een Debussy recital (Études, Estampes, Arabesques, L’îsle joyeuse op Brilliant Classics 94371) en ze nam met redelijk succes deel aan het Utrechtse Lisztconcours in 1999.
Zij toont zich heel gevoelig voor de grote stemmingswisselingen – van uitermate teer, triest en fijnzinnig tot uitgelaten woest – van deze muziek. Maar niet alleen dat: ze beschikt ook over veel verbeeldingskracht en de virtuoze pianotechniek om dit alles te realiseren. Zonder in herhaling te vervallen kan worden gezegd dat ze alles wat hierboven over Poizat is gezegd ook laat horen. Soms is het als in ‘anything you can do, I can do better’ net als in de musical Annie get your gun van Irving Berlin, een enkele keer een tikje minder.
Wie dat vergelijkenderwijs nader wil onderzoeken wat het statement over ‘beter’ betreft, zou om te beginnen het spookachtige ‘Presto misterioso’ uit de eerste sonate als test kunnen nemen, dan de rusteloze Piezas infantiles als geheel en ‘Danza de la moza donosa’ uit opus 2 kunnen proberen, of ‘Cuyana’ uit op. 6 en natuurlijk de erg zwierige, ritmisch sterk geaccentueerde ‘malambo’. Wat ze van de Preludios americanos kleinoden maakt zijn miniatuur juweeltjes en het ‘Adagietto pianissimo’ uit de suite op 15 heeft een niet minder hoog muzikaal gehalte. Gelukkig klinkt de opname ver bovengemiddeld goed, waardoor ze al met al voor de momenteel mooiste integrale opname van nu zorgt.