CD Recensies

GÁL: BLOKFLUITWERKEN

Gál: Concertino voor blokfluit en piano op. 82; Sonatine voor soloblokfluit op. 110b; Kleine pianostukken op. 64 nr. 1-3; Bagatellen voor soloblokfluit op. 110a nr. 1-4; Intermezzi voor blokfluit en piano op. 103 nr. 1-3; Moment musical voor soloblokfluit. Sabrina Frey en Bernhard Parz. TYXart TXA 19140 (70’57”). 2018

De Oostenrijker Hans Gál (1890 - 1987) was in Wenen als musicoloog lang verbonden aan de universiteit en hij was directeur van de Hogeschool voor muziek in Mainz tot hij in 1933 om bekende redenen moest uitwijken en zijn baan in Edinburgh kon voortzetten. Als componist behoorde hij tot de romantische onder de modernen.

Zo behoorde hij tot de weinigen die in de twintigste eeuw nog muziek voor blokfluit schreven. Het gaat om werken uit de periode 1933 (Kleine Pianostukken op. 64), 1983 (Sonatine en Bagatellen) en zijn laatste werk uit 1986 (Moment musical). En dat terwijl hij jaren daarvoor al had verklaard ‘dat zijn atelier was gesloten’. Want hij beschouwde eigenlijk zijn Klarinetkwintet en zijn Strijkkwintet uit 1977 als zijn laatste composities.

Maar op het laatste kon hij de verleiding niet weerstaan om nog iets te maken voor een oud instrument dat nauwelijks wat aankan met contrapunt en harmonie en dat het moet hebben van melodie en ritme. Gáls biograaf Wilhelm Waldstein citeert hem met de geestige opmerking: ‘Ik was veertig voordat ik voor 3 stemmen kon schrijven en 60 voordat me dat met twee lukte’. Daar kunnen we aan toevoegen” en 90 voordat iets eenstemmigs tot stand kwam. Maar dat slaagde hier meer dan goed in de solostukken.

Het is extra aardig om deze muziek te horen uitvoeren door een blokfluitiste die uit de barokwereld komt en een pianist die in eigentijdse is gespecialiseerd. Begrijpelijk oefende deze aangename, melodieuze muziek een grote aantrekkingskracht op hen uit. Het ’scherzo lirico’ uit het Concertino noodt ten dans, het derde Intermezzo is een bitonale mars die ik liever had gehoord met klavecimbelbegeleiding. Gevoel voor humor blijkt uit de ‘Intrata’ van de Bagatellen. Het solo Moment musical is een veel vroeger stuk uit 1958.

De vertolkingen van Sabrina Frey, die het leeuwendeel van het werk verricht en Bernhard Parz zijn om door een ringetje te halen, ook omdat ze zo goed ernst en luim weten te verbinden.