Górecki: Strijkkwartetten nr. 1 op. 62 ‘Already it is dusk’, nr. 2 op. 64 ‘Quasi una fantasia’. Kronos kwartet. Nonesuch 793.192-2 (46’14”). 1992

 

Górecki omschreef zichzelf ooit als een kluizenaar. Zijn belangstelling voor kamermuziek culmineerde in zijn drie Strijkkwartetten uit 1988, 1991 en 1995/2005. Elk daarvan heeft een beschrijvende titel. Nr. 1 is een variant op de beginzin van het motet ‘Een gebed voor de kinderen die gaan slapen’ van de Poolse renaissance dichter Waclaw z Szamotul (ca. 1524 – ca. 1560). De werken zijn geschreven op bestelling van het Kronos kwartet.

Strijkkwartet nr. 2 ‘Quasi una fantasia’ knoopt aan bij Beethovens gelijknamige Pianosonate nr. 13 op. 27/1. Waar de bekende, sombere Symfonie nr. 3 van deze componist de duistere achterkant van de maan liet zien, krijgen we in dit tweetal Strijkkwartetten de lichtende volle maan te zien. De licht melancholieke taal en de wisselingen van tonaliteit naar atonaliteit kennen we uit die Symfonie, maar klinken hier wat naakter in het felle, maar ook prachtige, gepassioneerde spel van het Kronos kwartet dat voor een volle intensiteit zorgt. Zijn er ook echo’s van het Tatra gebergte te horen?

Er is ook een mooie opname van de drie Strijkkwartetten samen door het jonge Poolse Royal kwartet met Izabella Szalay-Zimak en Elwira Przybylowska (viool), Pawel Czarny (va) en Michal Pepol (vc), (Hyperion CDA 67812) dat voor heel intelligente uitvoeringen met een pittige attaque, veel finesse en mooie kleuren zorgt die me evenzeer bevalt en vollediger is.