CD Recensies

GABRIELI, G.: CEREMONIËLE MUZIEK

Gabrieli, G.: Intonazioni ottavo tono; terzo e quarto toni; quinto tono a la quarta bassa; Canzona’s XIII a 12; XVI a 15; IX a 10; Sonata VI a 8 pian e forte; Deus qui beatum Marcum a 10; Omnes gentes a  16; Gabieli, A.: Intonazione primo tono; settimo tono; Misdelen Kyrie a 5-12, Gloria a 16; Sanctus a 12; Benedictus a 12; O sacrum convivium a 5; Benedictus Dominus Deus sabbaoth; Bendelli: Sonata CCC XXXIII; Thomsen: Toccata 1. James O’Donnell en Timothy Roberts (org.) met het Gabrieli consort en Players o.l.v. Paul McCreesh. Virgin 791.110-2, 759.006-2 (71’04”). 1989

 

De loopbaan van Giovanni Gabrieli valt samen met de welvarendste periode uit de Venetiaanse geschiedenis toen de stad werd geregeerd door de met geld strooiende doge Marino Grimani (1532-1605). Veel geld werd voor staatsaangelegenheden en feesten uitgegeven. De kerk werd bij dergelijke feesten betrokken, maar omdat het meer ter ere van Venetië dan om God te eren was konden de priesters van de San Marco zelfs worden bestraft wanneer ze zich met de muziek bemoeiden of deze onderbraken.

Gabrieli genoot kennelijk van dergelijke extravaganties en zijn muziek weerspiegelt dat. Leuk ook terzijde op te merken dat hij een van de eerste componisten was die duidelijk aanwijzingen gaf over de dynamiek, getuige zijn Sonata pian e forte.

Instrumentale muziek gold als even belangrijk als vocale om de juiste sfeer van feestelijke plechtigheid te scheppen. Gabrieli’s mogelijk beste werken zijn z’n Canzona’s waarin de instrumenten met evenveel gevoel worden behandeld als afzonderlijke stemmen.

Op deze cd is een reconstructie te horen van de muziek die mogelijk heeft geklonken bij de kroning van Grimani in 1595. Ongeveer de helft van de bijdragen is van Giovanni Gabrieli, terwijl zijn neef Andrea de misdelen leverde; verder zijn er wat fanfares en een geringe hoeveelheid Gregoriaans.

Wat McCreesh ondernam is alles andere als een academische oefening: de sfeervolle vertolkingen ademen de gewenste pracht en zijn passend voor de gelegenheid plechtig en levendig. Misschien maar goed dat het geheel in Brinkburn Priority in Northumberland werd opgenomen in plaats van in de galmende San Marco zelf. Wat zo tot stand kwam, is een glorieus eerbetoon aan de Gabrieli’s.