Grieg: Liederen (compleet). Marianne Hirsi (s), Kjell Magnus Sandve (t), Kunt Skram (b), Rudolf Jansen (p). Victoria VCD 19038/44 (7 cd’s). 1992

Grieg : Liederen (25). Anne Sophie von Otter en Bengt Forsberg. DG 437.521-2 (67’30”). 1992 

“Ik hield van een jong meisje dat een prachtige stem had en een even geweldige interpretatie gave. Dat meisje werd mijn vrouw en mijn levenslange metgezellin tot op de dag van vandaag. Voor mij – ik durf dat te bekken – is ze de enige ware vertolkster van mijn liederen. 

Dat schreef Grieg in 1900 aan zijn Amerikaanse biograaf Henry Fincke. En inderdaad: Griegs echtgenote was de bron van zijn vele liederen, hoewel ze waarschijnlijk niet alle 140 de enige inspiratie was. Maar vanaf opus 5 moet ze wel grote invloed hebben gehad op de evolutie van dat materiaal.

Grieg had een zeldzaam begrip voor het expressiepotentiaal van de menselijke stem. In combinatie met zijn even grote gave om voor de piano te schrijven verleent dat veel van zijn liederen, en dan met name de latere, het soort evenwicht dat je vooral ook bij Schubert, Schumann en Brahms aantreft.

Het emotionele bereik is bij Grieg groot en de melodische directheid en helderheid van zijn muziek maken het mogelijk om heel snel de aard van elk lied te herkennen. Maar het is wel belangrijk dat er een vertaling bij de hand is om de fijnzinnigheid waarmee de componist iedere tekst verrijkt ten kunnen begrijpen.

In tegenstelling tot bij Schubert zijn de meeste liederen van Grieg strofisch (waarbij de zelfde muziek telkens na elk couplet wordt herhaald) min of meer ter ere van hun afkomst uit het volkslied idioom.

Op het Noorse label Victoria zijn alle liederen verenigd en ook BIS heeft zo’n serie met mezzo Monica Groop als belangrijkste vertolkster. Maar voor gemiddeld gebruik is het wel genoeg om een selectie van 25 bij de hand te hebben.

Anne Sophie von Otter geeft fraaie, heel karakteristieke interpretaties, verleidelijk openhartig in de uitgesproken volksmuziek liedjes, heel ontroerend in de intiemere liederen, zoals ‘Ik houd van je’ en ‘Laatste lente’. Dit laatstgenoemde lied heeft zo’n betoverende melodie, dat Grieg de verleiding niet kon weerstaan om het in een stel andere composities te recyclen. Haar vaste pianist, Bengt Forsberg, zorgt voor exemplarische begeleidingen.