Haydn: Strijkkwartetten nr. 75-80 op. 76 nr. 1/6. Doric kwartet. Chandos CHAN 10886 (2 cd’s, 2u. 27’00”).  2015 

Haydns groep van zes strijkkwartetten met daarin bekende werken met bijnamen als het Kwintenkwartet op. 76/2, het Kaiserkwartet op. 76/3, het  Sonnenaufgang kwartet op. 76/4 en de beide door graaf Joseph Erdödy bestelde beide  kwartetten op. 76 nr.5 en 6 wordt over het algemeen beschouwd als zijn beste prestatie in dit genre. Diverser hadden de werken onderling nauwelijks kunnen zijn.

De werken zijn extraverter dan die uit op. 64 en ze werden geschreven voor openbare uitvoeringen. Ze zijn ook experimenteler dan al het voorgaande en hoewel ze nog steeds menuet heten, krijgen de derde delen steeds meer het karakter van een scherzo, qua sfeer variërend van puur drama in nr. 1 tot stampende boersheid in nr. 2 en 3. Maar het zijn vooral de langzame delen die een bewogen indruk maken. Het thema uit het langzame deel van het Keizerkwartet geeft aanleiding tot variaties met haast onbegrensde vindingrijkheid.

We beschikten onder meer reeds over de prachtige opname met ‘authentiek’ karakter van het Quatuor mosaïques (Astrée E 8665) en de mooi traditionele van bijvoorbeeld het Lindsay kwartet (ASV CDDCA 1076/7), het Berg kwartet (EMI 556.166-2 en 566.826-2) en het Kodály kwartet (Naxos 8.550314/5).

Maar ook het Engelse Doric kwartet dat in 1998 werd geformeerd en dat intussen in de persoon van de française Hélène Clément een nieuwe altvioliste heeft weet op heldere en precieze manier de kern van deze muziek te treffen. Maar er wordt ook erg expressief (misschien tè) gespeeld en – wat wel aantrekkelijk is – risico genomen in de tempokeus, de attaque, de rusten en de dynamische verhoudingen. Maar het is op zijn minst goed e nuttig om van deze niet onomstreden bijdragen kennis te nemen. Is ieder geval gaat het om andere kost dan het tot nu toe favoriete Mosaïques kwartet opdiende.