Handl: Opus musicum; Missa ‘Super Sancte Maria’. Huelgas ensemble o.l.v. Paul van Nevel. Sony SK 64305 (73’41”). 1994

De meeste mensen hebben aan één naam met hooguit een pseudoniem genoeg. Niet zo de Sloveense componist Jacobus Handl (1550-1591). Die is namelijk ook bekend als Jacobus Gallus, Jacob Hähnel, Jakob Gallus, Jakob Petelin, Jacobus Handelius, Jacobus Carnolius, Jacob Hänel, Jakobus Gallus, Jacobo Handl, Jacob Haendel, Jacobis Carniolanus en meer. Niet zo verwonderlijk want zijn naam was Haan, vandaar sommige verbasteringen.

Hij werd geboren in Carnolia, het tegenwoordige Ribnica dat tot het Habsburgse Heilige Roomse rijk behoorde, genoot daar in een klooster zijn muziekopleiding en was daarna werkzaam in Moravië, Bohemen, Olmutz en Wenen.

In muzikaal opzicht vertegenwoordigde hij de contrareformatie met werken waarin de strenge polyfonie wis gekleurd door invloeden van de Venetiaanse- en de Vlaams-Franse school. Zijn vrij omvangrijke oeuvre bestaat uit zestien missen en talrijke motetten, die alle reeds tijdens zijn leven in druk verschenen. Al met al gaat het om zo’n vijfhonderd wereldlijke en liturgische composities, sommige voor meerstemmig (tot 24 onafhankelijke partijen) geschreven koorwerken.

Zijn waarschijnlijk opmerkelijkste werk is het zesstemmige Opus musicum uit 1587, een verzameling van 374 motetten, bedoeld voor het gehele kerkelijke jaar. De stijl lijkt wat eclectisch met een mengeling van het archaïse en het toen moderne doordat hij maar zelden een cantus firmus gebruikt.

Paul van Nevel selecteerde veertien motetten uit dit omvangrijke opus en combineerde dat met de vijfdelige Missa ‘Super Sancta Maria’. Gelukkig zorgde Van Nevel voor de enige, meteen heel goede opname daarvan.