CD Recensies

HIRS, DIVERSE WERKEN

Hirs: Platonic ID; Article 0; Article 1 to 3; Article 4; Book of mirrors. Resp. ASKO ensemble o.l.v. Bas Wiegers; Arnold Marinissen (slagw.), Dante Oei (p), Anna MacMichael (v) en ASKO Ensemble o.l.v. Stefan Asbury. Attacca 27107 (59’14”). 2006 

 

Hirs: Pulsars; In L.A. (Engelse versie); Bridge of Babel. Rozalie Hirs (elektronica) en Arnold Marinissen (spr). Attaca 210124 (56’45”). 2010

 

De in 1965 geboren componiste (en dichteres) Rozalie Hirs van wie Tawfique in première ging tijdens het Dutch Harp Festival 12 en 13 mei 2018, is een markante, veelzijdige kunstenares die zich muzikaal uit op een manier die Hans Henkemans waarschijnlijk als experimenteel had ingedeeld als zijnde soniek, abstract en gespeend van humane emoties.

Maar dat zou haar onrecht aandoen, want er schuilt wel degelijk gevoel in de verfijnde constructies die ze in vaak wiskundige raamwerken giet. Haar studie Chemische technologie aan de Universiteit Twente laat daarin duidelijk sporen na. 

Tijdens haar compositiestudie in Den Haag bij Louis Andriessen en Diederik Wagenaar, later in New York bij Tristan Murail werd de basis gelegd voor een heel persoonlijke ontwikkeling waarin ook het werk van Gérard Grisey en Claude Vivier een rol speelt omdat zij erin waren geslaagd om een dialoog aan te gaan tussen het fysieke en het psychologische in hun ‘zinnelijke’ werk.

In Platonic ID voor 13 instrumenten koos ze als basis de boventonen waarover Plato bericht in de scheppingsmythe uit de theoretische verhandeling Timaeus (ca. 360 v.Chr.). Dat leidde tot elegant klinkende golven van snelle noten met wat rustpunten en onderlinge verbindingen die door piano akkoorden zijn verbonden.

Ook in Book of mirrors gaat het om een praktische uiteenzetting over boven-, som- en verschiltonen. Weliswaar heeft ze een hekel aan het begrip ’spectraal’ omdat het teveel is verbonden met stilistische verwikkelingen. Hier gaat het ook om spectra zoals ze in de natuur voorkomen en zoals die met de computer kunnen worden herleid. 

Eenzelfde soort weg wordt gegaan in Article 0 (‘transactie buddha’) voor slagwerksolo, Article 1-3 (‘the aleph, a’) voor piano, Article 4 (‘landkaartje - la carte géographique - map butterfly’) voor soloviool, vijf tussen 2000 en 2006 geschreven composities.

Op de tweede cd zijn Rozalie Hirs (elektronica) en Arnold Marinissen (spr) in drie meerdere, nieuwere werken te horen die de akoestische ervaring op unieke wijze verrijken.