Haydn: Philemon und Baucis H. XXIXa/1. Christoph Genz (t., Philemon), Maren Engelhardt (ms., Baucis), Jan Petryka (t., Aret) Alexandra Reinprecht (s., Narcisa), Frank Hoffmann (spr., Jupiter) en Harman Beil (spr., Mercurius) met het Vokalforum Graz en Haydn sinfonietta Wenen o.l.v. Manfred Huss. BIS SACD 1813 (59’43”). 2008 

De oorsprong van de geschiedenis van Philemon en Baucis is te vinden in de Metamorfosen van Ovidius. Daarin wordt beschreven hoe de goden Jupiter en Mercurius de aarde bezochten en ontsteld waren over de verschrikkingen en de tekortkomingen van de mensheid. Alleen de deugd en de gastvrijheid van het oude echtpaar Philemon en Baucis  dat hen na bedreiging door boeven en dieven gastvrij opnam kan de wereld behoeden voor een goddelijke afstraffing. Als dank wekken de goden hun door de bliksem gevelde zoon Aret en zijn bruid Narcissa weer tot leven en maken ze van de boer en boerin Philemon en Baucis priesters.

Van Haydns Singspiel uit 1773 voor het marionettentheater in Esterháza ging bij een brand veel verloren totdat in 1950 in het Parijse conservatorium een kopie van het manuscript werd teruggevonden waarover Robbins Landon zich ontfermde om er een ‘performing edition’ van de maken en waardoor een volledige opname tot stand kon worden gebracht. Hij sneed daarvoor enigszins in de spreekrollen van Jupiter en Mercurius.

Het blijkt om een aardig curiosum te gaan en niet om een belangrijk groot werk, maar een stormkoor aan het begin, vijf aria’s en een duet zijn aardige klankschilderingen in meest rustige tempi alg gaat het wel om Sturm und Drang muziek. Hoogtepunten zijn de allegro con espressione ouverture, en Arets fraai door Jan Petryka gezongen Aret aria Wenn am weiten Firmamente. Maar ook de inbreng van de dames Maren Engelhardt als Baucis en Alexandre Reinprecht als Narcisa is charmant en karakteristiek. Christoph Genz is een zeer overtuigende, ook elegante Philemon; de dialogen zijn treffend afgewerkt en er is een fijn verschil tussen de serieuze Jupiter van Frank Hoffman en de licht ironische Mercurius van Hermann Beil. Heel alert dirigeert Manfred Huss zijn ensemble met ‘oude instrumenten’.

Haydn was niet de enige die dit moralistische verhaal muzikaal verwerkte. In 1769 schreef Gluck daarover zijn opera Philémon et Baucis die door Christophe Rousset werd opgenomen (Ambroise AMB 9995) en in 1860 werd gevolgd door Gounod met zijn Philémon et Baucis, geregistreerd door Henri Gallois  (Musidisc 20234-2).