Haydn: Die Schöpfung H. XXI/2. Anna Lucia Richter (s), Maximilian Schmitt (t) en Florian Boesch (b) met het koor van de Beierse omroep en Il giardino armonico o.l.v. Giovanni Antononi. Alpha ALPHA 567 (2 cd’s, 1u., 40’08”). 2019
In het project ‘Haydn 2032’ is Giovanni Antonini al enige tijd bezig om de complete werken van Haydn waaraan een orkest te pas komt op te nemen. Logisch dat dan ook Die Schöpfung aan de beurt komt. Daarmee voegt hij zich in het rijtje ‘authentieke’ uitvoeringen van Frans Brüggen (Philips 446.073-2), Philippe Herreweghe (PHI LPH 018), Nikolaus Harnoncourt (Teldec 2292-42682-2), John Eliot Gardiner (Archiv 449.217-2), Paul McCreesh (Archiv 477.7361), William Christie (Virgin 395.235-2) en Martin Pearlman (Linn CKD 401).
Moeilijk zich dan nog te onderscheiden. Toch onderscheidt hij zich van deze anderen omdat hij de eerste Italiaan met een Italiaans ensemble is die dit werk opneemt.
Bij het schrijven van zijn grootste oratorium werd Haydn geïnspireerd door de grootschalige uitvoeringen van de oratoria van Händel die hij in Londen had gehoord. Met Die Schöpfung maakte hij iets unieks. De sterke verhaallijn van de zeven dagen der schepping uit het boek Genesis is meesterlijk behandeld door de componist die halverwege de zeventig op de top van zijn kunnen was.
De oorspronkelijke Engelse tekst was gebaseerd op die bron van Genesis, de psalmen en het epische gedicht Paradise lost van Milton. Na zijn terugkeer in Wenen vertrouwde Haydn de Duitse vertaling toe aan baron Gottfried van Swieten en werd het werk zowel in het Engels als het Duits gepubliceerd.
De structuur bestaat uit drie delen. Het eerste en tweede volgen de eerste tot en zesde dag van de schepping en het derde deel vindt plaats op de rustdag in de Hof van Eden (waar de hoofdpersonen niet de aartsengelen zijn, maar Adam en Eva.
Antonini houdt de vertelling met vrij lichte hand en vlotte tempi mooi gaande. Hij zorgt voor puntige recitatieven, leidt een bezield zingend koor dat het werk op zijn duimpje kent en laat zijn orkestje kleurig spelen. Mooi zoals meteen de eerste zonsopgang en de idyllische weiden van Eden gedetailleerd en beeldend worden geïllustreerd. Ook de drie solisten zorgen voor een eerbewijs aan het optimisme en de jeugdigheid, niet alleen van de ouder geworden componist maar van alle luisteraars. Een productie om heel serieus rekening mee te houden.