Haydn: Strijkkwartetten nr. 37 in b op. 33/1 H. III/37, 38 in Es op.33/2, H.III/38 ‘De grap’, 39 in C op. 33/3, H.III/39 ‘De vogel’, 40 in Bes op.33/4, H.III/40, 41 in G op.33/5, H.III/41 ‘Hoe maakt u het?’ en 42 in D op. 33/6, H.III/42. Doric kwartet. Chandos CHAN 20129 (2 cd’s, 2u., 08’07”). 2020

 

Gedurende de zomer en het najaar 1781 schreef Haydn zijn zes Strijkkwartetten op. 33 voor de Weense muziekuitgever Artaria. De reeks kreeg een aantal bijnamen, waarvan ‘Russische kwartetten’ de bekendste is omdat de componist ze opdroeg aan groothertog Paul van Rusland. Ze werden daarom ook op eerste Kerstdag 1781 voor het eerst uitgevoerd in het Weense appartement van de hertog en diens echtgenote groothertogin Maria Feodorovna.

De werken hebben iets vernieuwends, iets extra spiritueels en geestigs zoals uit een paar ondertitels blijkt. De vier strijkers krijgen meer persoonlijkheid en eigen verantwoording; ze leveren commentaar op elkaar, converseren onderling, lachen samen. Mozart heeft deze muziek grondig bestudeerd en deed er o.a. in Le nozze di Figaro zijn voordeel mee.

Met opnamen van het Weller kwartet, het Kodálykwartet, het Tatrai kwartet, het Panocha kwartet, het Casals kwartet, het Quatuor mosaïques (Astrée E 8801) voor een meer authentiek uitgangspunt was al aardig in de behoefte voorzien, maar ook het Doric kwartet met Alex Reddington en Ying Xue (v), Hélène Clément (va) en John Myerscough (vc) speelt deze werken heel alert en levendig en laten de geestige momenten niet ongemerkt voorbijgaan. Een veel meer dan gewoon doelmatig stel verklankingen waar veel genoegen aan te bleven is.