CD Recensies

HENZE: LANDARTZT, EIN; DAS ENDE DER WELT

Henze: Ein Landartzt; Das Ende der Welt. Isolde Siebert (s), Daphne Evangelatos (a), Roderic Keating (t), Frieder Lang (t), Roland Hermann (b) en Matteo de Monti (bs) met het Keuls Domkoor en het WDR Omroeporkest Keulen o.l.v. Markus Stenz. Wergo WER 6666-2 (63’27”). 1996
 
Hans Werner Henze moet heel veel waarde hebben gehecht aan de radio-opera’s (een genre dat speciaal door hem werd gebruikt) om er steeds aan te blijven schaven en herzien.
Ein Landartzt is uit 1951, werd ook voor het toneel geschikt gemaakt in 1964, ging als zodanig in 1965 in première en werd  tenslotte in 1994 nog eens herzien en er een monodrama voor Fischer-Dieskau van te maken. Het werk is gebaseerd op een verhaal van Kafka, een nachtmerrie van een dokter die midden in de nacht bij een ernstig ziek kind wordt geroepen en wordt veroordeeld om daarna de rest van zijn leven in eenzaamheid door te brengen omdat hij wordt verhinderd om naar huis terug te keren.
Das Ende der Welt ontstond in 1953, kwam in 1964 ook op het podium en werd in 1993 nog eens herzien. De bedoeling was dat beide werken in hetzelfde programma werden uitgevoerd, net als op deze cd. Dit werk is gebaseerd op een kort verhaal van Wolfgang Hildesheimer dat gaat over het snobisme en de bigotterie van de bezittende klasse.
De beide werken hebben heel verschillende karakters. Ein Landarzt is een doorgecomponeerde opera, een drama waarin veel wordt gebruikgemaakt van Sprechgesang. Het heeft een bedreigend karakter, zit vol Bergiaanse chromatiek en lijkt vooruit te lopen op de latere werken van Henze uit de jaren ’90.
Ende der Welt is eerder een nummeropera met zo zowel barokke als jazz elementen die alleen konden worden gerealiseerd met behulp van echokamers, omgekeerd afgespeelde bandopnamen en live elektronica.
Dat is in deze uitvoeringen alles keurig gelukt. Ze zijn voortreffelijk met Roland Hermann die de geleidelijke desintegratie van de dokter imposant laat horen en met Daphne Evangelatos en Frieder Lang die de hoofdrollen spelen in de afschuwelijke wereld van Das Ende der Welt.
Maar het dient ook gezegd: eigenlijk is het orkest de ware potagonist in beide werken en gelukkig zorgt Markus Stenz dat ieder detail van de virtuositeit vergende partituren de juiste indruk maakt.