CD Recensies

HINDEMITH: WERKEN VOOR ALTVIOOL EN ORKEST

Hindemith: Konzertmusik op. 48; Der Schwanendreher; Trauermusik; Kammermusik nr. 5 op. 36/4. Lawrence Power (va) met het BC Schots orkest o.l.v. Davis Atherton. Hyperion CDA 67774 (72’54”). 2010

 

Dat hij zelf een voortreffelijke altviolist was kon Hindemith zonder enige overdrijving van zichzelf zeggen. Geen wonder dat hij ook enige werken voor zichzelf schreef. Het bekendste daarvan is het  Altvioolconcert met de ondertitel Der Schwanendreher uit 1935. Mooi reflecteert hij daarin iets van het oude Duitse liedbestand, “seid ihr nicht der Schwanendreher’ dat iets aanduidt van zijn relatie met het Nazidom toen hij op het punt stond om te emigreren.

Eigenlijk is het jammer dat de werken op deze cd niet in chronologische ontstaansvolgorde zijn geplaatst, want dan was de compositorische ontwikkelingsgang van Hindemith – van provocerend revolutionair, via formalist tot een quasi reactionair fusiekarakter – duidelijker geworden. Toen hij 28 december 1963 in Frankfurt overleed was hij volgens Ludwig Fischer “de officieelste en de onbekendste, de meest geprezen en de meest betekenisloze componist uit zijn tijd’. Het is meteen het langste werk op deze cd.

De componist begon aan de serie van zeven Kammermusiken in 1921 als de reactie van beeldenstormer op de hyper intense emotionaliteit van het Centraal-Europese expressionisme en hij werkte er vijftien jaar aan, maar in 1927 begon hij uitgerekend in de hier opgenomen nr. 5 de harmonische en expressieve fundamenten van zijn stijl te wijzigen om tot een vorm van Duits neoclassicisme te komen. De hele reeks waarin men deze ontwikkeling kan volgen is tweemaal uitstekend vastgelegd namelijk door Chailly (met Kim Kashkashian, Decca 433.816-2) en Abbado (met Wolfram Christ, EMI 556.160-2).

Waar Chailly het radicalisme van deze werken onderstreepte, koos Abbado net als nu Atherton voor een bredere visie. Power, een der beste en interessantste altviolisten van dit moment, gaat daarin geheel mee.

Het is goed om ook de onbekender vijfdelige Konzertmusik uit 1930 weer eens in optimale vorm te horen, fraaier uitgevoerd en beter opgenomen dan van Schmidt (Koch 310045). Met zijn fluwelig warme, ronde toon behoort

De in 1936 in een mum van tijd voor de BBC bij de dood van koning George V geschreven vrij intieme Trauermusik met citaten uit de ‘graflegging’ uit zijn eigen Mathis der Maler, volksliederen en Bachs koraalmelodie ‘Vor Deinen Thron tret ich hiermit’ krijgt een passend serieuze behandeling net als van Kashkashian (ECM 439.611-2) en Bashmet (RCA RD 60464). Er zwerft trouwens nog een opname van Hindemith zelf uit 1939 (Biddulph LAB 087). Dit is trouwens het derde deel van een serie die Power wijdt aan muziek voor altviool van Hindemith. De complete altvioolsonates verschenen op CDA 67721 en 67769.

Op de orkestbegeleidingen valt niets aan te merken en de opname klinkt voortreffelijk in balans en qua duidelijkheid.