Hartmann: Symfonie nr. 6; Finale uit Symfonie voor strijkorkest nr. 4; Fortner: Finale uit Symfonie; Blacher: Paganinivariaties op. 26. RIAS symfonie orkest Berlijn o.l.v. Ferenc Friscay. DG 477.5487 (51’46”). 1949, 1950, 1955
De speelduur van deze cd die identiek is aan de vroegere lp uitgave in de serie Musica nova lijkt kort genoeg om ook de andere drie delen van Fortners symfonie te bevatten. Een gemiste kans, want Fortner – leraar van zowel Zimmermann als Henze – was een voortreffelijke orkestrator; de symfonie heeft een persoonlijk profiel, maar vertoont wel enige verwantschap met het ritmische neoclassicisme van bijvoorbeeld Stravinsky. Hier krijgt dat alle zorg en aandacht.
Wie ook de andere drie delen wil horen, kan terecht bij Günter Wand en het Keuls omroeporkest op Profil Medien PH 05042.
Ook de bekendere stukken van Hartmann (bekender bijvoorbeeld dankzij Metzmacher die ze alle acht vastlegde (EMI 556.911-2) krijgen een verzorgde, geëngageerde interpretatie.
Maar hier concentreren we ons even op Blachers Variaties op een thema van Paganini. Dit opus 26 van de componist dateert uit 1947 en was in de tien daarop volgende jaren zijn bekendste, meest uitgevoerde werk. In die periode ontstonden ook de meeste opnamen. De première was 27 november 1947 in het Leipzigse Gewandhaus onder Herbert Albert en opgedragen aan die andere dirigent Johannes Schüler. Voor het geconcentreerde, slechts ongeveer 16 minuten durende stuk, ontleende Blacher zijn inspiratie aan de overbekende en door andere componisten veelvuldig gebruikte eerste Caprice voor soloviool op. 24 van Paganini. In flitsend tempo ondergaat dat thema hier 16 variaties. Daarin vallen vooral de steeds krachtige ritmiek, de fraaie orkestratie en de toepassing van Blachers specialiteit: variabele metriek. Fricsay’s verklanking is de tot nu toe meest rake.
Alternatieven voor Blacher in andere koppelingen bieden: Inbal (Denon CO 76364), Solti (Decca 452.853-2) een heel oude van Celibidache (Tahra TAH 493/494, 2 cd’s) en een dito van Stokowski (Hännsler 94.204).