Hindemith: Mathis der Maler. James King (t), Dietrich Fischer-Dieskau (b), Gerd Feldhoff (bs), Manfred Schmidt (t), Urszula Koszut (s) e.a. met koor en orkest van de Beierse omroep o.l.v. Rafael Kubelik. EMI 555.237-2 (3 cd’s, 3u. 02’24”). 1977

Als echt meesterwerk behoort Mathis der Maler tot de paar beste Duitse twintigste eeuwse meesterwerken. Het is moeilijk om er niet een parabel in te zien van de tijd door gebruik te maken van de turbulente wereld van het zestiende eeuwse Duitsland als spiegel van het Nazi regime en zijn eigen plaats daarin.

Maar in werkelijkheid is Mathis een spirituele en historische opera en geen politieke. Als Hitler niet rond 1936 aan de macht was gekomen, was de opera waarschijnlijk niet anders uitgevallen.

Het korte, afsluitende ‘Alleluia’ duet dat de kroon is op het zesde tableau is een groot hoogtepunt. Maar er zijn natuurlijk meer mooie momenten in de uitvoering van Kubelik, zeker waar bekende passages uit de Mathis symfonie opduiken en zorgen voor intensivering van de opera.

De première kon omdat de Nazi’s het werk hadden verboden pas nadat Hindemith naar Zwitserland was uitgeweken pas in 1938 in Zürich plaatsvinden.

In de opname van Kubelik zorgt Dietrich Fischer-Dieskau voor een heel goed ingeleefde hoofdrol. James King is een kernachtige, liberale beschermheer  kardinaal Albrecht en Urszula Koszut een tamelijk onschuldig boerenmeisje Regina. Het koor is fantastisch in de beroemde scène waarin St. Antonius wordt verleid.

De latere, iets beter klinkende opname van Gerd Albrecht (Wergo WER 6255-2) bevat een paar coupures, maar is verder vrijwel gelijkwaardig.