Ives: Symfonieën nr. 1-4; Central Park in the dark; The camp meeting; General William Booth enerts the heaven. Ronnie Ray Albert (b) met het Dallas symfonie orkest o.l.v. Andrew Litton. Hyperion CDA 67540 (78’19”) en CDA 67525 (79’19”). 2006

Symfonie nr. 1 met zijn echo’s van Dvoraks Nieuwe Wereld symfonie kijkt in 1898/1901 al vooruit naar de latere radicale ontwikkelingen van Ives. En aan het eind van de symfoniereeks bij nr. 4 (1924/6) krijgt Andrew Litton steun van Danael Rachev om de uiterst complexe contrapuntische materie in het gareel te krijgen en helder te houden. De hilarische introductie van ‘Yankee Doodle’ in de finale is een punt in kwestie.

In de Symfonie nr. 2 (1899/1902) die nog enige banden onderhoudt met de negentiende eeuw, is echter al typisch Ives in de verwerking van marsen en hymnes die zijn gesuperponeerd op de conventioneler passages, vaak met inzet van een Amerikaanse brass band.

De opnieuw hilarische finale is een samenraapsel waarin het ene motief op het andere is gestapeld, tenslotte eindigend met een fortissimo waarin ‘Columbia queen of the ocean’ triomfeert.

De op het eerste gehoor minder radicale Symfonie nr.3 uit 1908/10) heeft als ondertitel The camp meeting en is in zijn drie delen gebaseerd op vroegere orgelwerken.

En dan komt Central Park in the dark (1909) naar voren als het sfeervolste werk. Het geeft de indrukken weer van iemand die ’s avonds in dat park zit en die daar een caleidoscopische reeks geluiden waarneemt. Met name het gedeelte dat is gewijd aan kinderpret in het tweede deel erg aantrekkelijk.

General William Booth in heaven is de pakkende toonzetting voor orkest van een van Ives’ mooiste liederen op tekst van Vacchel Lindsay. Hier voegen solist Albert en het koor zich bij het orkest.

De zaalopnamen van Litton klinken mooi ruimtelijk en helder in SACD kwaliteit, waardoor bijvoorbeeld de in symfonie nr. 4 gebruikte piano ook behoorlijk hoorbaar wordt.