CD Recensies

IVES: PSALMEN (COMPLEET)

Ives: Psalmen nr. 90 ‘Lord, thou hast been our dwelling place’, 24 ‘The earth is the Liord’s’, 67 ‘God be merciful unto us’, 135 ‘Praise ye the Lord’, 14 ‘The fool hath said in his heart’, 25 ‘Unto thee, o Lord, do  I lift up my soul’, 100 ‘Make a joyful noise unto the Lord’, 54 ‘Save my, o God, by the name’, 150 ‘Praie ye the Lord. Praise God in his sanctuary’, 42 ‘As pants the heart’. Kay Johanssen (org), Aleksandra Lustig (s), Julius Pfeifer (t), Vokalensemble en Jongenskoor Stuttgart met leden van het SWR Omroeporkest Stuttgart o.l.v. Marcus Creed. Hänssler CD 93.224  (45’10”). 2007

 

Als jonge organist werkte Charles Ives met het kerkkoor van zijn vader. Dat moet hem hebben geïnspireerd tot het schrijven van zijn tien psalmen (in feite twaalf, maar een tweetal ging verloren). Materiaal dat ontstond in de periode 1890 tot 1920, de meeste zijn uit de jaren 1890.

Het bekendst is nr. 67 ‘God be merciful unto us’ met zijn gesuperponeerde milde bitonale akkoorden. Psalm 90 valt op door een mystieke sfeer en drie stel klokken die kerkklokken op afstand suggereren. Ook in nr. 100 komen - nu prominenter - klokken voor. In Psalm 135 horen we als extra’s trompet, trombone, pauken, tenor- en bastrom om een zeker marskarakter te bereiken en de suggestie te wekken van een wereld in dampen, bliksen en stevige windIn nr. 25 zijn de canons tussen mannen- en vrouwenstemmen markant, net als lange pedaaltonen van het orgel. Een typisch Victoriaans karakter blijkt in nr. 42 met een fraaie solo van Julius Pfeiffer.

Vreemd genoeg hebben deze psalmen tot 2007 moeten wachten voordat ze volledig werden opgenomen. Minstens zo merkwaardig is, dat dit gebeurt door Duitse koren onder een Engelse dirigent. Maar samen zorgen deze voor prachtige vertolkingen. Zelfs kenners van Ives’ orkestwerken en kamermuziek zullen van dit lang verwaarloosde materiaal opkijken.