Ives: Vioolsonates nr. 1-4. Hilary Hahn (v) en Valentina Lisitsa (p). DG 477.9435 (66’26”). 2011

De vier Vioolsonates van Ives vormen de kern van Ives’ kamermuziek. De stijl is heel wisselend omdat de componist wat onzeker was over zijn radicaler visies en toegaf dat hij compromissen had gezocht. Maar dat gaf hem wel steeds een nieuw referentiekader waarin het verband met de oude vertrouwde Europese sonatestructuur nooit ver te zoeken is.

De werken ontstonden tussen 1902 en 1906 en zijn zoals verwacht heel origineel. Gelukkig zijn ze met hun brokken uit hymnes en in de V.S. bekende populaire wijsjes ook meteen heel bevattelijk. Het Vierde kwartet heeft de ondertitel ‘Children’s day at the camp meeting’. De vele dissonanten en zelfs de atonale uitspatting aan het eind van het Tweede kwartet zijn goed verteerbaar.

In deze avontuurlijke interpretaties van Hahn en Lisitsa valt alles precies op zijn plaats. Het tweetal weet evenzeer raad met de fraaie milde bovenzinnelijke meditaties als de koortsachtige uitbarstingen.

Dat de viool in het tweede deel van de Sonate nr. 1 ineens zwakker klinkt is geen fout van de opnamemensen, maar is opzet: van de pianist wordt hier verwacht dat hij de machteloze viool con sordino overstemt.

Er bestaat een andere opname van deze sonates door Curt Thompson en Rodney Waters (Naxos 8.559119), maar deze nieuwkomer is op de meeste fronten geslaagder. Het Emerson kwartet en het Blair kwartet (resp. DG 435.864-2, Naxos 8.559178) namen alleen het tweetal eerste kwartetten op; ze zijn daarom voortaan minder interessant.