Korngold: Vioolconcert in D op. 35; Britten: Vioolconcert op. 15. Vilde Frang met het Omroeporkest Frankfurt o.l.v. James Gaffigan. Warner 2564-60092-1 (58’07”). 2015

De Noorse Vilde Frang onderscheidde zich al eerder heel positief met niet altijd voor de hand liggende opnamen van vioolconcerten van Sibelius/Prokofiev Nielsen/Tchaikovsky en een complete Mozart. Hier koppelt ze Britten aan Korngold, uniek in de fonografische geschiedenis.

Het dominante theater- en vocale aandeel in Brittens oeuvre overschaduwt enigszins zijn instrumentale werken die ook een hoog kwaliteitsniveau en de nodige originaliteit bezitten. Het vioolconcert dat in 1939 (met een herziening in 1954) in Canada aan het begin van zijn verblijf in Amerika ontstond, lijkt conventioneel in muzikaal taalgebruik, maar niet vergeten mag worden dat Britten, als zo vaak, de goede oude majeur en mineur fris en nieuw laat klinken.

De vorm van het concert is echter ongewoon met eerst een gespannen lyrisch deel, in het midden een veel vergend scherzo, dan een tussenliggende cadens en uiteindelijk een bijna langzame passacaglia met een hartstochtelijke climax en een dubbelzinnig, in de lucht zwevend slot.

De Spaanse violist Antonio Broso die solist was bij de première, dacht dat het concert was beïnvloed door de Spaanse Burgeroorlog. Waarschijnlijker is dat Brittens privéleven en pacifistische houding een grotere invloed hadden, namelijk ook zijn serieuzer wordende relatie met tenor Peter Pears. Zoals Britten aan zijn uitgever schreef: ‘het werk is vrij serieus van toon’.

Die ernst is de rode draad in Frangs lezing. Zelf merkte ze over dit concert op dat ‘ze zich nooit dichter bij de dood voelt dan tijdens het spelen van dit werk’. Overdreven? Niet als men het begrip concertare echt als strijd opvat.

Als weinig van de hieronder genoemde anderen maakt ze de onopgeloste spanningen, het nerveuze verlangen duidelijk. Haar toon wisselt van ijzig fluisterend tot warmbloedig uitgelaten en ze fraseert dapper, uitdagend.

Eerdere opnamen van Brittens concert verschenen o.a. van Mark Lubotsky (Decca 417.308-2), Maxim Vengarov (EMI 557.510-2), Rebecca Hirsch (Naxos 8.553882), Daniel Hope (Warner 2564-60291-2), James Ehnes (Onyx ONYX 4113) en Janine Jansen (Decca 478.2111). 

Korngold had met zijn vioolconcert uit 1945 tegen dat hij de reputatie van een Hollywood componist had en inderdaad een voor die tijd ongebruikelijk lyrisch, melodieus karakter heeft en het werk vol zit met filmmuziek citaten uit o.a. Another Dawn en The prince and the pauper.

Voor de vertolker van de solopartij loert het gevaar om te zwelgen in de zoetigheid van het werk. Maar waar menig ander solist deze muziek in honing dompelt, zorgt Vilde Frang voor een bitterzoete smaak. De contouren blijven mild klinken, maar er zijn ook nuancen vol twijfel en kwetsbaarheid.

Voor Korngold meldden zich eerder vooral Jascha Heifetz (RCA GD 6175-2, 09026-61752-2), Gil Shaham (DG 439.886-2), James Ehnes (Onyx ONYX 4016), Benjamin Schmid (Oehms OC 537), Nikolaj Znaider (RCA 88697-10336-2), Anne-Sophie Mutter (DG 474.874-2) en Renaud Capuçon (Virgin 694.5890).

Wie gebaat is met precies deze combinatie werken, mag deze cd niet missen.