CD Recensies

KARABITS: CONCERTEN VOOR ORKEST NR. 1-3

Karabits: Concerten voor orkest nr. 1 ‘Muzikaal cadeau voor Kiev’, 2, nr.3 ‘Klaagzangen’; Silvestrov: Elegie voor strijkorkest; Afscheidsserenade. Bournemouth symfonie orkest o.l.v. Kirill Karabits. Naxos 8.572633 (59’26”). 2010 

 

Toen de Oekraïne in 1991 onafhankelijk werd, kwam Ivan Karabits (1945-2002) als vermoedelijk de belangrijkste figuur in het klassieke muziekleven daar naar voren als componist, artistiek leider en leraar. In zijn composities sloot hij aan bij de lijn Mahler-Shostakovitch, werd enigszins beïnvloed door zijn vriend en mentor Rodion Shchedrin, maar mengde die met lokale volksmuziekinvloeden. Uit dat mengsel ontstond een kleurige muziek.

Zoon Kirill bewijst zijn vader in Bournemouth met een goed voorbereid orkest eer, Wat opvalt zijn de grote welluidendheid en de virtuoze oorspronkelijkheid. In nr. 1, een groetend eerbetoon aan Kiev, horen we ht snarengeplonk van de folkloristische gusli, maar ook fanfares en een geïmproviseerd gedeelte waarin de dirigent instrumentale snapshots inlast.

In het tweede concert komt een door de orkestleden geklapte bongo solo voor en nr. 3 is een beladen (aan)klacht naar aanleiding van twee catastrofes die de Oekraïne troffen: de hongersnood die Stalin veroorzaakte (oplegde) en de ramp van Tschernobyl. Geluid van klokken is verweven in orkestrale haarlokken en tot slot is de dirigent aan de piano te horen. Deze muziek ligt gelukkig makkelijk in het gehoor.

Na het vroegtijdig overlijden van Karabits componeerde Silvestrov twee stukken voor zijn nagedachtenis, De Elegie is mede gebaseerd op nagelaten schetsen van Karabits alsof het om een dialoog tussen twee vrienden gaat. De Afscheidsserenade bestaat uit twee korte delen, een adagio en een moderato.

De in 1937 geboren Silvestrov had het in de Sovjet tijd niet makkelijk met zijn modernistische idioom. Ook hij toont veel originaliteit en gaat in serenade net als Richard Strauss van groot leed tot aanvaard verdriet. Wat goed dat het orkest daarin geheel meegaat.